Tanju Akbıyık 
Taiko, merkezi olmayan bir Katman 2 blokzinciri protokolüdür ve Sıfır Bilgili Ethereum Sanal Makinesi (ZK-EVM) kullanır.
▪️ Taiko’nun temel amacı, Ethereum Layer 1’in gücünden faydalanmak için merkezi olmayan uygulama (dApp) geliştiricilerine ve kullanıcılara ölçeklenebilir ve verimli bir platform sağlamaktır. Bu sayede mevcut dApp’lerini değiştirmeden L1’in potansiyelini kullanabilirler.
▪️ Ethereum, küresel ve tarafsız bir ödeme katmanı olarak hizmet vererek güçlü dijital mülkiyet hakları sağlar ve akıcı değer transferini mümkün kılar. Ancak, Ethereum’un tam potansiyelini gerçekleştirebilmesi için ölçeklenebilir olması gerekmektedir.
▪️ Bu nedenle Taiko, Ethereum’un ölçeklendirilmesini hedefleyen tamamen Ethereum’a denk bir ZK-Rollup çözümü sunarak, teknik ve ilke düzeyinde uyumu korumayı amaçlamaktadır.
ZK-Rollups (Sıfır Bilgi Kanıtı) Ne Anlama Gelir?
ZK-Rollup, bilinen adıyla Zero Knowledge Proof (Sıfır Bilgi İspatı), bir rollup çözümüdür. Bu çözüm, bir kullanıcının sahip olduğu bilgileri diğer tarafa açıklamadan sadece o bilgiye sahip olduğunu ispatlama yeteneğini temsil eder.
▪️ ZK-Rollup’lar, işlemlerin bir araya getirildiği ve birleştirildiği ana zincir (Rollup zinciri) ile ayrıntılı işlem verilerinin yer aldığı yan zincir (Data zinciri) olarak iki bileşenden oluşur.
▪️ İşlemler yan zincirde gerçekleştirilir ve sadece özet bilgileri ana zincire gönderilir. Yan zincirdeki işlemler, matematiksel ispatlar kullanılarak ana zincirde doğrulanır ve ana zincirdeki yerleşik akıllı sözleşmeler tarafından işlenir.
▪️ Bu yöntem, ana zincir üzerindeki yükü azaltır ve işlem hızını artırırken güvenliği sağlar. ZK-Rollup’lar, Ethereum gibi blokzinciri platformları için ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmede umut verici bir yaklaşımdır ve daha fazla işlem kapasitesi ve daha düşük işlem maliyetleri sağlayarak kripto ekosistemine önemli avantajlar sunar.
▪️ ZK-Rollup’ların sunduğu yüksek hızın yanı sıra, Taiko minimum veri kullanarak tüm L2 transferlerinin durumunu korur, böylece blok doğrulamayı ve L1’e veri aktarımını kolaylaştırarak daha iyi ölçeklenebilirlik sağlar. Bu, Taiko’nun artan kullanıcı sayısını, işlem hacmini destekleyebileceği, ve kullanıcılar için çekici bir seçenek haline gelir.
Taiko Nasıl Çalışır?
▪️ Taiko protokolü tamamen açık kaynaklıdır ve çoğunlukla MIT lisansı ile izin veren bir yaklaşımı benimser. Sadece minimum düzeyde değiştirilmiş bir geth çatalı olan orijinal GPL lisansını korur. Proje, protokol akıllı sözleşmeleri, L2 düğüm yazılımı ve ZK-EVM devreleri gibi unsurları içeren bir şekilde tasarlanmıştır ve tüm bu unsurlar sınırsız katılıma açıktır.
▪️ MIT ve GPL lisansları arasındaki temel fark, geliştiricilerin karşılaştığı kısıtlamaların seviyesidir. MIT lisansı, yalnızca telif hakkı bildirimlerinin ve izin bildiriminin korunmasını gerektirerek daha fazla özgürlük sağlar. GPL ise tüm projenin GPL lisansı altında yeniden dağıtılması gibi daha katı kurallar getirir.
▪️ Taiko, uyumluluk ve basitlik ön planda olduğu için MIT lisansını tercih etmiştir. Bu, başkalarının kod tabanını kullanmasını kolaylaştırır ve işbirliği fırsatlarını artırır.
Taiko Airdrop İhtimali İçin Ne Yapmalıyım?
▪️ Kripto para airdrop’u, cüzdan adreslerine coin veya token göndermeyi içeren bir pazarlama stratejisidir. Yeni sanal para biriminin küçük miktarları, blockchain topluluğunun aktif üyelerinin cüzdanlarına ücretsiz olarak veya para birimini çıkaran şirket tarafından gönderilen bir gönderiyi retweetlemek gibi küçük bir hizmet karşılığında gönderilir. Bir kripto airdrop’unun nihai amacı, yeni bir token veya coin’in farkındalığını ve dolaşımını teşvik etmektir.
1- Metamask cüzdanınıza hem Ethereum Sepolia Testnet hem de Taiko Alpha-3 Testnet ağlarını entegre edin.
2- Buraya tıklayarak Sepolia Goerli Faucet’e gidin ve $ETH test tokenlarınızı Metamask cüzdanınıza ekleyin.
3- Cüzdan ağınızı “Taiko Alpha-3 Testnet” olarak değiştirin sağlanan yapılandırmayı kullanarak özel tokenları (HORSE, BLL ve TTKO) cüzdanınınıza ekleyin.
4- Taiko köprüsünün arayüzüne gidin, cüzdanınızı “Sepolia Goerli” olarak değiştirin, açılır menüden “HORSE”u seçin ve ”Faucet“ kısmında tıklayın. Bu adımları tamamladıktan sonra “BLL” tokenleri için de aynı adımı tekrarlayın.
5- Son adımımızda Sepolia’dan Taiko’ya ETH, HORSE veya BLL köprüsü yapmanız gerekiyor, bu işlemleri nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız aşağıdaki videomuza göz atmayı unutmayın.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.