Bilal Huseynov 
Hatom Protocol MultiversX (eski ismiyle Elrond) ağı üzerinde inşa olunan ilk likidite protokolüdür. Peer-to-pool bazlı olan bu protokol Hatom Ekosisteminin de ilk yapı taşıdır. Ekosistem borçverenler ve borçalanların aynı havuz içinde toplanmasına olanak tanır. Onların etkileşimleri akıllı sözleşmeler sayesinde yönetilir. Her havuzdakı faiz artımları, kazanç ve borç miktarları algoritmik şekilde ayarlanmaktadır. Bu arz ve talep ilişkilerine dayanan bi yapı üzerine ilerlemektedir. Yani faizleri her hangi bir aracı belirlemez.
Hatom Token nedir?
Hatom Token Ekosistem tarafından güçlendirilen bir MultiverseX Digital Tokendir. Ekosistemin ana varlığı olan bu token pek çok bileşende dahilinde de kullanılacaktır. Bu da tokena karşı talebe etkisini gösterecek. Token Hatom Yönetiminin anahtar faktörüdür. Borçverme tarafında kazançlar (APY) bu tokenla ödenecek. Ayrıca staking modülünde de bu token kullanılacaktır.
Hatom Protocol nasıl çalışır?
Havuzlardakı likiditeyi sağlamak, borç vermek ve almak istenildiğinde kullanıcı belirli miktar token yatırmalı olacaktır. Bu token sonra havuzda hTokens olarak mintlenecektir. hTokens faiz kazanmak, kredi vere bilmek için gereklidir. Platform tarafından ödemeler de bununla yapılacaktır. MultiverseX’e uzun vadeli yatırım yapanlar da platform aracılığıyla faiz getirisi elde edecek.
Platform kendisini olası risklerden korumak için de teminat varlıkları mekanizmasını geliştirmiştir. Kullanıcılar borçlanma kapasiteleri kadar kredi ala bilir. Eğer krediler borçlar üzerine çıkarsa, kullanıcı hTokenları teminat olarak kullanamaz ve ya aktaramazlar. Eğer kullanıcı kendi borçlanma kapasitesini aşarsa, o tasfiye olmuş olur. Bu durumda likidasyon durumu kendini borcun borçlanma kapasitesinden daha az olduğu süreye kadar tekrar eder. Tüm varlıklar protokol dahilinde tutulmaksızın,hiç bir prosedür sistem dışında gerçekleşmeyecektir.
Faizi artışı modeli ise tamamen arz-talepten bağımlı olacak şekilde değişecektir. Talep az ise, faiz de az olacaktır ve tersine. Hatom Ekosistemi bir yönetim mekanizmasına da sahip. Bir zincirüstü (on-chain) yönetim olan bu mekanizma sadece Hatom Token holderlarına açık. Bu kişiler sadece blockchain üzerinden oy kullana bilecektir. Bireysel kullanıcılar bu yönetim dahilinde daha fazla etkiye sahip olacaktır. Stakeholderlar gelecek güncellemelerden daha erken haberdar olacaktır.
Hatom Ekosistemi hangi bileşenlerden oluşur?
Ekosistem 6 ana bileşenden oluşmaktadır:
- Lending Protocol
Bu modülde yatırımcılar kendi paralarını borç vere ve bundan ödül kazana bilecekler. Ödül kazanma ise borçluların kendi borçlarını ödeyene kadar sürecektir. Yatırımcılar bu ödülü ekosistemdeki likiditeyi destekledikleri için kazanacaklar.
- Staking Module
Hatom tokenlerini stake eden kullanıcılar bir staker olacak. Bu stakerlara dağıtılan gelirler platformdakı stablecoin, ödünçalma, liquid staking gibi hizmetlerden gelecek gelir sayesinde ödenecektir. Bu da ekosistemi şişirilmiş stake gelir oranları haricinde tutar. Gelecekte herhangi bir likidite sorunu yaşamaktan korur.
- Hatom USD (USH)
MultiverseX ağının ana stablecoin’i olan USH kendi pegini korumak için arkasına likit varlıkları alacaktır. Kendi pegini korumak için LP (Likidite Havuzları) kullanacaktır.
- Liquid Staking
Bu modül sayesinde ekip likiditeyi her kes için eşit hisselere ayırdığını önü sürüyor.
- Safety Module
Protokolde bu modül kapsamında ek bir güvenlik katmanı da yer almaktadır. Ayrıca kullanıcılar EGLD, MEX, RIDE, USDC yatırıp HTM olarak bunu ala bilirler.
- Hatom Mush
Bu modülün mantığının arkasında DAO’lar ve onların kendine özgün ödünçalma protokollerini oluşturmasıdır. Bu da Hatom protokollerinden farklı olacağı anlamına gelir. Sonuçta bu da Ekosistemde farklı para piyasaları oluşmasını tetikleyecektir.
Hatom Protocol hangi sorunları çözmekte?
- MultiversX üzerinde DeFi gereksinimi
Sözkonusu ağ üzerinde DeFi açısından önemli boşluklar mevcut. Yazının yazıldığı an ağdaki TVL oranı sadece 81 milyon USD. Hatom Protocol ağın DeFi alanına Stablecoin, Ödünçalma Protokolu, Staking gibi bileşenleri getirerek bu sorunları tamamen çözmeyi hedefliyor.
- Diğer ağların DeFi tarafında komisyon yüksekliyi
Ethereum ağındaki Ödünçalma protokolleri yüksek komisyon problemini çözmeyi de amaçlıyor.
Hatom Protokolü güvenilirmi?
Bunu anlamak için protokolun denetçilerini görmek lazım. Ekip tarafından verilen bilgilerde Hatom kodları artık 2 denetçi – Runtime Verification, Packshield kontrolünden geçmiş, ilerleyen zamanda Hacken, Halborn ve Certik tarafından da bir denetlemeye tabi tutulacaktır.
Takım
Yol haritası
- 2023 Q1
Hatom Liquid Staking, Safety Module,Liqudation Bot v2 modüllerinin duyurulması
- 2023 Q2
Hatom dApp SDK, USH Stablecoin’inin duyurulması, Sentetik tokenlara entegre olunması
- 2023 Q3
Syfy (Yeni nesil DeFi) ve Mush (Ödünçalma Protokolü) bileşenlerinin duyurulması
- 2023 Q4
Hazine modülü, Yönetim Yetkilendirilmesi, Hatom Risk DAO’nun oluşturulması
- 2024 Q1
Elrond üzerinde FlashLoans entegrasyonu, Likidite Havuzu inşa edilmesi
- 2024 Q2&Q3
Elrond üzerinde Defi Lego oluşturulması
- 2024 Q4
Hatom mobil uygulamasının duyurulması
Tokenomiks
Hatom Tokenin toplam arzı 100.000.000 adettir. Gerçekleşicek olan 60 TGE (Token Oluşturma Etkinliği) sonucunda bu arz dağıtımı gerçekleştirilecektir: 5% – Public Sale, 20% Private Sale, 16,5% – Takım ve Danışmanlar, 7.50% – Yatırımıcılar, 51% – Ekosistem, Likidite ve Hazine
Hatom Protocol’ün şuanda sadece Devnet tarafı aktif. İlerleyen zamanda Testnet ve Mainnet de duyurulacaktır.
Konu hakkındaki düşüncelerini bizlere yorum olarak sunabilirsiniz. Bu gelişmeleri kaçırmamak için bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.