Ahmet Bedirhan Arvas 
Lisk bir kripto para birimidir ve projeyi finanse etmek için fon toplanmasına yardımcı olmak amacıyla Mayıs 2016’da kendi dijital tokeni olan Lisk coin (LSK) piyasaya sürüldü. LSK’nın bir hesaptan diğerine gönderilmesi yalnızca on saniye sürüyor ve yaklaşık 1-2 dakika sonra işlemin değişmez olduğu kabul edilebiliyor.
Merkeziyetsizliği
Lisk coin (LSK), Bitcoin, Ethereum veya Arbitrum gibi kendi blok zincirine sahip merkezi olmayan bir ağdır . Ancak Lisk, Bitcoin gibi Proof of Work (PoW) veya Ethereum gibi Proof of Stake (PoS) kullanmaz; bunun yerine, BitShares’in orijinalinin basitleştirilmiş bir uygulaması olan Delegated Proof of Stake (Dpos) adı verilen bir konsensüs algoritması kullanır. Fikir birliği algoritmasıdır. Her LSK sahibi, ağın güvenliğini sağlayan ana zincir delegeleri için oy kullanabilir ve yalnızca en ağır oyu alan (yani bireysel olarak sahip olunan en yüksek Lisk sayısı) ilk 101 kullanıcı, sorun çözme kararlarında söz hakkına sahiptir ve önergeleri ileri taşımak için oy kullanabilir.. Yalnızca bu en iyi kullanıcılar blok oluşturma ödülleri kazanabilir, bu da aktif bir delege olmak için mali bir teşvik olduğu anlamına gelir.
Lisk Coin (LSK) İşleyişi
Lisk coin (LSK) uygulaması, kendi yan zincirlerinizi konuşlandırmanıza ve bunların üzerinde blockchain uygulamaları geliştirmenize olanak tanıyan bir çerçevedir ve sonuç olarak, Lisk coin (LSK) uygulaması üzerinde oluşturulan uygulamalar ve işlevler sürekli olarak geliştirilir ve dolayısıyla genel olarak daha iyi olur. Bireysel uygulama oluşturmak için Lisk’in tercih ettiği dil, en popüler programlama dillerinden biri olan JavaScript’tir; bu, platformdan bağımsız sosyal ağlar, IoT uygulamaları, paylaşım ekonomileri, çevrimiçi mağazalar, sözleşme yürütme platformları, borsalar, depolama platformları geliştirebileceğiniz anlamına gelir. Finansal uygulamalar, tahmin pazarları, haberciler, oyunlar ve çok daha fazlasını kendi blok zincirinizde, tamamen merkezi olmayan ve karmaşık fikir birliği protokolleri veya eşler arası ağ oluşturma algoritmaları olmadan oluşturabilirsiniz.
Bir Yan Zincir Platformu
Lisk coin (LSK) uygulaması, Lisk’e bir yan zincir dağıtmanıza olanak tanır. Yan zincirler, ana zincirde veya diğer yan zincirlerde kirlilik veya spam içermeyen, ana blok zincirine yapılan eklemelerdir. Yan zincirler sınırsız esnekliğe izin verir ve tüm işlem türleri, parametreler ve özellikler, blockchain uygulamanıza mükemmel şekilde uyacak şekilde değiştirilebilir.
Bir blok zincirinde spam’ı önlemek için her zaman bir değer belirteci vardır. İşlem gönderme ücreti gibi her türlü verinin blok zincirine kaydedilmesi gerekir. Lisk yan zincirinizde, ana zincirdeki LSK tokenlarını veya oluşturduğunuz tamamen yeni bir özel tokeni kullanabilirsiniz.
Yan zincirinizde ana zincir LSK tokenlarını kullanmak istemeniz durumunda bir sınırlamanız olduğunu unutmamanız önemlidir. Tokenlar farklı blok zincirleri arasında aktarılamaz. Yan zincir, uygulama geliştiricileri için daha fazla güvenlik ve daha hızlı uygulama anlamına gelse de tamamen yeni ve bağımsız bir blockchaindir! Unutmayın, bir yan zincir tamamen yeni ve bağımsız bir blok zinciridir ve bu nedenle Lisk, LSK tokenlerini ana zincirden bir yan zincire aktarmak için özel bir işlem türüne izin verir.
Pratik olarak, LSK tokenleri ana zincirden asla ayrılmazlar, yalnızca yan zincir sahiplerinin Lisk hesabına aktarılırlar. Aynı zamanda yan zincirde eşit sayıda LSK tokeni kopyalanacak ve normalde olduğu gibi kendiniz kullanabileceksiniz Kötü yazılmış bir yan zincir veya blockchain uygulaması durumunda, tüm LSK tokenlerinin güvende olduğu ve yan zincir sahibi tarafından kolayca alınabileceği anlamına gelir. Ancak bir sorun var. Bu aynı zamanda yan zincir sahibine güvenmeniz gerektiği anlamına da gelir ki bu, tüm blockchain uygulamaları için mantıklı değildir, yalnızca saygın kişilerin veya startup’ların sahip olduğu bazı uygulamalar için mantıklıdır.
Bir blockchain hizmet platformu
Blockchain hizmetleri, yalnızca tek kullanıma sahip bir tür blockchain uygulamasıdır ve tek amaçlı uygulamaya benzer şekilde çok özel bir şey yapmanıza olanak tanır.
İşte bazı örnekler:
- Hizmet olarak Oracle’lar (örneğin, gerçek hayattaki bir olayın sonucunu almak veya ürününüz hakkında görüş almak için)
- Hizmet olarak akıllı sözleşme yürütme (örneğin, manipülasyona karşı güvenli rastgele bir sayının hesaplanması)
- Hizmet olarak merkezi olmayan barındırma (örneğin, belgeleri veya görüntüleri merkezi olmayan, şifreli bir bulutta depolamak)
- Hizmet olarak kimlik (örneğin, talep üzerine doğrudan erişilebilen şifrelenmiş kişisel bilgilere sahip farklı siteler için tek oturum açma)
Lisk blockchain hizmetlerinin hepsinin kendi Lisk yan zincirlerinde çalıştığını, dolayısıyla hepsinin Lisk ana zincirine ve ekosistemine bağlı olduğunu unutmamak da önemlidir. Böyle bir hizmet mevcut olduğunda diğer tüm blockchain uygulama geliştiricilerinin bundan yararlanabileceği anlamına gelir. Örneğin, bir sosyal ağ geliştirmek ve kullanıcı görsellerini saklamak istiyorsanız, tam olarak bunu yapmanızı sağlayacak bir blockchain hizmetine bağlanabilirsiniz. Ancak başka bir seçenek daha da var StorJ gibi üçüncü taraf merkezi olmayan barındırma hizmetine köprü oluşturabilirsiniz.
Bu, zamanla Lisk blockchain uygulamalarının daha zengin özelliklere sahip ve daha karmaşık hale gelebileceği ve tüm Lisk uygulama ekosisteminin büyüyebileceği anlamına gelir. Tüm bu blockchain hizmetleri, kullanıcıları ve LSK tokenı ile mevcut Lisk ekosistemine dayanabilir. Bu da talebi canlandırabilir. Ek olarak, tüm bu blockchain hizmetleri bağımsızdır. Bu, başarısız olmaları durumunda yalnızca kendilerinin başarısız olacağı ve geriye kalanın Lisk ana zincirindeki küçük bir yan zincir girişi olacağı anlamına gelir.
Açık kaynak karakteri başka bir güçlü bileşendir. JavaScript kodunu gizlemek mümkündür. Ancak çoğunluk bunu güven kazanmak için yapmaz. Artık, ne zaman harika bir özellik bir blockchain uygulamasına veya hizmetine entegre edilse, herkesin onu kopyalaması, geliştirmesi ve kendi blockchain uygulamasına veya hizmetine entegre etmesi mümkündür.
Açık kaynak olmanın gerçek avantajlara sahip olduğu örneklerden bazıları şunlardır:
- Başlangıçta Lisk’te Solidity akıllı sözleşmelerini yürütmek için gerekli kütüphanelere sahip olmayacağız. Ancak EVM’yi herhangi bir Lisk yan zincirine entegre etmek mümkündür. Birisi bunu bir noktada yaparsa, herkes kaynak kodunu kullanabilir. Bu, ya akıllı sözleşme yürütmeyi bir hizmet olarak sunabilecekleri ya da akıllı sözleşmeleri kendi yan zincirleri içinde yerel olarak yürütebilecekleri ve bu noktada geliştiricilerin artık Ethereum ağına bağlanmalarına gerek kalmayacağı anlamına geliyor.
- Lisk yan zincirleri için bir PoW konsensüs algoritmasının bulunması muhtemelen biraz zaman alacak, ancak birisi bir tane geliştirdiğinde herkes bunu kullanabilir.
- Bir proje finansal veya politik nedenlerden dolayı başarısız olursa, başka biri kodu kullanabilir ve blockchain uygulamasını yeniden konuşlandırabilir veya hatta bir yan zincir geçişi yazıp eski kullanıcıları da yeni yan zincirine götürebilir.
Merkezi olmayan ve halka açık bir delege pazarı
Lisk temsilci pazarı, yan zincir delegelerini ve blockchain uygulama geliştiricilerini birbirine bağlamanın bir yoludur; bu gereklidir, çünkü her yan zincir, güvenliğini sağlamak için kendi düğüm kümesine ihtiyaç duyan bağımsız bir blockchaindir. Blockchain uygulama geliştiricileri varsayılan fikir birliği algoritmamızı (örneğin PoW veya PoS) kullanmazsa, yan zincir madencileri/sahtecileriyle kendileri ilgilenmek zorunda kalacaklar. Bu, bazı kullanım durumları için daha iyi bir seçenek olabilir, ancak blockchain uygulama geliştiricileri varsayılan fikir birliği algoritmasını (DPoS) kullanıyorsa, yinelenen bir ücret karşılığında delege pazarından delege kiralayabilecekler.
Bunu hayal edin. Kullanıcılarınızın yaptığı her Bitcoin işlemi için satın alma makbuzlarını yan zincire kaydeden bir blockchain uygulamanız var ancak kullanıcılarınızın Bitcoin işlemlerini nasıl alabilirsiniz? Bir blockchain kaşifi merkezileştirilmiştir ve bir kahin çok yavaştır. Bu, API’sine erişmek ve gerekli tüm verileri anında almak için Bitcoin istemcisini blockchain uygulamanızın yanında yerel olarak çalıştırmanız gerektiği anlamına gelir. Bu, bu tür delegelerin kendilerini yerel bir Bitcoin örneğinin çalıştığı yan zincir delegeleri olarak tanıtmaları gerektiği anlamına gelir; bu, delege pazarında bir delegenin sahip olacağı özelliklerden biri olacaktır. Aynı durumun, merkezi ve merkezi olmayan diğer tüm üçüncü taraf yazılımlar için de geçerli olduğunu unutmamak önemlidir.
Lisk Ekibi
Lisk, Max Kordek ve Oliver Beddows tarafından kurulmuştur. Lisk projesi, merkezi İsviçre’nin Zug kentinde bulunan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Lisk Vakfı tarafından yönetilmektedir. Hukuk ve finans alanında uzman ekip, İsviçre Federal Vakıf Denetleme Kurumu’nun gözetimi altında fonların uygun şekilde kullanılmasını ve mevzuata uygunluğunu sağlıyor.
Lisk ürünleri ise Berlin merkezli bir blok zincir stüdyosu olan Lightcurve GmbH tarafından geliştilmektedir. Lightcurve, 40’tan fazla blok zinciri uzmanından oluşan bir ekiple Lisk SDK ve Lisk blok zinciri uygulama platformunu araştırıyor, geliştiriyor ve tanıtıyor.
Lisk Ağı Nasıl Güvende Tutuluyor?
Lisk, çevre dostu ve yüksek verimli Delegated Proof-of-Stake (DPoS) mutabakat algoritması ve kesinliği garanti eden BFT protokolü ile güvence altına alınmıştır. Madencilere ihtiyaç duyulmadan tüm ağın elektrik tüketimi minimumda tutulurken yüksek verim ve güvenlik sağlanır.
Lisk’teki sektör lideri geliştirme standartları ve test kapsamı, ağın lansmanından bu yana sorunsuz çalışmasını sağlamaktadır. Düzenli üçüncü taraf güvenlik denetimleri daha fazla güven ve itibar sağlamaktadır.
LSK Tokenomics
Toplam arzı 144,818,773 olan LSK’nın dolaşımdaki arzı ise 128,900,445’tir. LSK, bu zamana kadar gördüğü en yüksek fiyat olan 39.31 dolar seviyesini 7 Ocak 2018 tarihinde görürken en düşük fiyat olan 0.095 dolar seviyesini ise 2 Mart 2017’de görmüştür.
Lisk Coin (LSK) Nereden Alınır?
Lisk Coin (LSK) Binance borsasından satın alabilirsiniz. Binance borsasına kayıtlı değilseniz, %20 indirimli kayıt linki ile kayıt olabilirsiniz. Ayrıca bağlantı aracılığı ile borsaların bir çok indiriminden ve avantajlarından faydalanabilirsiniz.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.