Son zamanlarda ismini çok sık duyduğumuz Aptos yani Aptos labs nedir? Coinmuhendisi.com olarak bu yazımızda Aptos nedir? anlatmaya çalışacağız

Aptos Nedir?

Aptos Labs olarak da bilinen Aptos, ölçeklenebilir bir Layer-1 blockchain oluşturmaya odaklanan bir web3 girişimidir. Aynı Ethereum, Avalanche, Solana gibi bir Layer 1 blokzinciridir.

Aptos bir zamanlar Facebook (Meta) mühendisleri olan aynı zamanda Meta’nın Novi dijital cüzdanını oluşturmak için çalışan Mo Shaikh ve Avery Ching tarafından diem projesinin iptal edilmesinden sonra metadan ayrılması sonucu ortaklaşa kuruldu. Bu isimler tartışma yaratan blok zincir projesi Diem’in de geliştiricileri arasındaydı. Kendileride genesis maklelerinde bu durumu şöyle dile getiriyor:

“Bizler, bu amaca hizmet etmek için ilk kez inşa edilen blok zinciri olan Diem’in orijinal yaratıcıları, araştırmacıları, tasarımcıları ve kurucularıyız. Yıllardır dünyanın en parlak mühendislerinden bazılarıyla birlikte bu sorunları düşünme lüksüne sahibiz. Meta’dan (eski adıyla Facebook) ayrıldığımızdan beri fikirlerimizi harekete geçirebildik, bürokratik bürokrasiden kurtulduk ve onları hayata geçiren tamamen yeni bir ağ kurduk. Artık bu fikirleri daha geniş bir şekilde sosyalleştirmeye ve mükemmelleştirdiğimiz altyapıyı göndermeye başlamaya hazırız. 

Aptos Labs son zamanlarda isminden çok söz ettrimeye başladı, bunu büyük ölçüde aldığı yatırımlar sayesinde başardı. Mart 2022’de başlatılan Aptos geliştirici test ağı, 20.000’den fazla operasyonel node ve 1 milyar dolar değerlemeyle zaten bir yankı yapmıştı. Dünyanın en büyük yatırım şirketlerinden olan a16z, önderliğinde başlatılan turda Multicoin Capital, Three Arrows Capital, Hashed, Tiger Global, FTX Ventures ve Coinbase Ventures gibi büyük VC’lerin katılımıyla yaklaşık 200 milyon dolarla kapatmıştı.

Son zamanlarda Aptosu yine gündemde ilk sıraya getiren ise temmuz ayının son haftasında FTX Ventures ve Jump Crypto’nun öncülük ettiği bir yatırım turunda 150 milyon dolar daha yatırım almasıydı. Bu turda ise Apollo, Griffin Gaming Partners, Franklin Templeton, Circle Ventures, Temasek gibi şirketler yer aldı.

Aptos bu yatırımlar hakkında şöyle bir söylemde bulundu:

“Bu fon, sektörümüzde kritik bir zamanda geliyor. Aptos olarak, Web 3.0’ın beklenilen güvenilir temelini oluşturmak için bunu bir fırsat olarak görüyoruz. Bu ekip, Web 3.0’ın kullanılabilirliğini ve sosyalleşmesini önemli ölçüde artıracak birinci sınıf teknolojiyi oluşturmak ve test etmek için yıllarını harcadı.

Ayrıca Binance labsında Aptosa stratejik bir yatırımı bulunuyor.

Binance tarafından Mart ayında yapılan açıklamaya göre Binance Labs, merkeziyetsiz ekosistemin benimsenmesini hızlandırmak için Diem blockchain‘in orijinal yaratıcıları, araştırmacıları, tasarımcıları ve kurucularından bazıları tarafından inşa edilen bir katman-1 blockchain‘i olan Aptos Labs‘a stratejik bir yatırım yaptı. Aptos ve Binance, geliştirme, kod incelemesi, altyapı oluşturma, hackathonlar ve çok daha fazlası aracılığıyla Aptos ekosistemini büyütmek için yakın iş birliği içinde çalışacak.

Binance Labs’ın eski başkanı Bill Qian Aptos hakkında yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Aptos’un gördüğü aynı vizyona inanıyoruz- herkes için daha güvenilir ve ölçeklenebilir bir blok zinciri oluşturmak. Sonunda, kitleler tarafından kullanılabilecek blok zinciri, kullanıcıların çok çeşitli uygulamalarda kitlesel olarak benimsenmesini sağlayabilecek ve bu alanlarda teknolojik ve ticari inovasyonu hızlandırabilecektir. Kullanıcılar, güvenli ve sorunsuz bir blok zinciri deneyimi bekleyebilirler.

Aptos, orijinal olarak Diem için geliştirilmiş güvenli ve güvenilir dil olan Move’u kullanıyor. Move programlama dili kripto para dünyasında kullanılan Rust diline benzer bir yapıya sahiptir. Move, Akıllı sözleşme dilleri için hali hazırda var olan dillerin yetersiz kaldığı kanısıyla 2018 yılarının sonuna doğru geliştirilmeye başlanmış bir dildir. Sui, Star coin ve ol hali hazırda bu dilleri zaten kullanıyor en büyük avantajı ise diğer dillere göre daha güvenli olmasıdır. Ayrıca Move’un blok zincir teknolojisinde işlemleri daha ucuz ve verimli hale getirmesi bekleniyor.

Aptos genel olarak var olan layer 1 blok zincirlerindeki eksikler olan güvenilirlik, ölçeklenebilirlik ve kullanılabilirlik sorunlarını çözmeye odaklanmıştır. Aptos blok zincirini ölçeklenebilirliği sağlamak için Block-STM adında paralel bir yürütme motoru kullanır Aptos, paralel yürütme motoru (Block-STM) sayesinde saniyede 130 binin üzerinde işlem gerçekleştirebiliyor. Buda onu en hızlı blok zincirleri arasında ilk sıralara çıkarıyor elbette bu veriler test ortamında elde edilen verilerdir. Sisteme yük bindiğinde veya kötü niyetli bir saldırının nasıl etkileyeceğini kestirmek zor. Block-STM, Aptos blok zinciri üzerindeki işlemlerin dinamik olarak algılamasına ve bağımsız işlemlerin eş zamanlı yani paralel olarak yürütülmesine olanak sağlar. Aptos bu sayede yüksek işlem kapasitelerine ulaşabiliyor.

Avery Ching, Diem blok zincirinde konuşlandırılmış Bizans Hata Toleransı (BFT) konsensüs protokolünün yaratıcılarından biri olarak kabul edilir. BFT, sistemdeki bazı bileşenlerin bozulmasına karşın alternatif olarak oluşturulan karmaşık bilgisayar sistemlerinin çalışmaya devam etmesini sağlar. Aptos, Diem projesi için oluşturulmuş konsensüs protokolü olan DiemBFT’nin 4. Versiyonunu geliştirerek oluşturduğu yeni konsensüs protokolü olan AptosBFT’yi kullanmaktadır. Aptos move programlama dilini kullanarak oluşturdukları (VM) sanal makine ile çalışmaktadır. Sistem ise basit yapısıyla şöyle çalışır Aptos hem yürütme işlemlerini hemde doğrulama işlemlerini bu vm sayesinde yapar. Aptos üzerinde çalışan bu sanal makine Ethereum blok zincirinde çalışan EVM benzeri bir yapı ile akıllı kontratlar ve uygulamalar yaratmaya olanak sağlamaktadır. Siz değerli okuyucularımız için ilerleyen zamanlarda Aptosun mimarisi ve move dili hakkında çok daha detaylı bir araştırma yayımlayacağız ancak Aptos whitepaper ve dokümanları henüz yayımlanmadığı için bu biraz gecikebilir.

Aptosun kurucuları ve ekibi

Avery Ching, ve Mo Shaikh önderliğinde oluşturulan ekipte 60 tan fazla çalışan bulunuyor içinde çok deneyimli elemanları bulunuyor zaten ekibin Metanın eski çalışanlarından oluşması bunu bize açıkça gösteriyor.

İşte Aptosun bazı çalışanlarının isimleri: Alden Hu, Alin Tomescu, David Wolinsky , Greg Nazario , Jake Skinner , Josh Lind , Max Kaplan , Mo Ahmed , Neil dahil olmak üzere etkileyici bir doktora, araştırmacı, mühendis, tasarımcı ve stratejist grubundan oluşuyor. Harunyan, Rati Gelashivili, Rustie Lin, Sasha Spiegelman , Sherry Xiao , Sital Kedia ve Zekun Li.

Aptos Testnet:

Aptos şu anda testnet aşamasında ilerliyor. Testnete 20 binden fazla operasyonel node katıldı, Aptosun hali hazırda bir tokeninin bulunmaması ve topluluk satışının olmayacağının bildirilmesi çoğu kişiyi testnete yönlendirdi, her ne kadar ihitmal olarak bakılsada ilerleyen zamanda yapılacak bir airdroptan yararlanmak isteyenler ve gelişime katkıda bulunmak isteyen kullanıcılar bu testnete yönelerek ağın güvenliğini node(düğüm) kurarak validatör olmak istiyorlar.

Aptos üzerinde node kurmak için geliştiriciler tarafından paylaşılan dökümanı inceleyebilirsiniz.

Aptos Coin

Aptosun hali hazırda yerel bir belirteci bulunmuyor ancak hem ağın ilerleyişi hemde sistemin sürdürülebilirliği için bir coinin çıkarılması gerekiyor. Çıkarılacak coine dair teknik dökümanlar henüz paylaşılmadı mainnete geçiş aşamasından önce çıkarılması bekleniyor.

Aptos Ekositemi

Aptos üzerinde her geçen gün yeni projeler oluşturulmaya başlandı. Yazıyı yazdığımız sırada bile 100’den fazla proje ye ev sahipliği yapıyor, bu açık bi şekilde Aptosun ne kadar önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Elbette diğer projelerde olduğu gibi Aptostada zayıf projeler olacaktır bu Aptosun zayıf olduğu anlamına gelmez, zamanla zayıf projelerin çoğu elenecektir ancak sağlam projelerde bu ekosistemin gelişimine ön ayak niteliğinde olacaktır.

İşte bazı Aptos projeleri

DeFi:

Pontem Network, Umi Protocol, AptoSwap, 1KX Protocol, Laminar, Solar Dex, Tsunami Finance, Mariana Exchange, Web3Port

Gaming- NFT:

Aptos CODM, Aptos Punk, Unicornses NFT, Topaz, Aptos Chads, Aptoads, Aptos Robots

Launchpad:

Orion, Meeiro, DaoStarter

Wallets:

Martian, Hive, Fewcha Wallet, ONTO Wallet, Volt.id, BloctoApp

Altyapı:

xMS Notifi, BlockPI, Chainx

Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.