Tanju Akbıyık 
Bitcoin (BTC)’nin 2009 yılında ağının faaliyete geçmesinden bu yana Blockchain ya da blok zincir hayatımızın önemli bir parçası haline geldi. Görünüşe göre blok zincir teknolojisi yarının dünyasında da kilit rol oynayacak.
Yalnıcaz kripto paralarla sınırlı kalmayarak metaverse,DeFİ,NFT gibi ekosistemler de blok zincirlere dayanarak gelişmeye devam ediyor. Ancak bu ekosistemler gelişirken blockchain sistemleri çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor. Bu sorunların en büyüğü ise ”ağ tıkanıklığı” olarak adlandırdığımız sistemsel sorun. Ağ tıkanıklığı, blok zincirlerin en sık karşılaştığı sorunlar arasında yer alıyor.
Ağ tıkanıklığı, sırada bekleyen işlem sayısının blok zincirinin kapasitesinin üzerine çıktığında meydana gelir. Bunun farklı bir çok nedeni olabilir. Ancak sık karşılaşılan nedenler genellikle ağ üzerinde aynı anda çok fazla işlemin gerçekleşmesi, blok zinciri mainnet’inde beklenmeyen teknik bir sorun olması veya ağın bakıma alınmış olmasıdır. Ağ tıkanıklığı sorunu nedeniyle kullanıcılar çoğunlukla yapacakları işlemleri ertelemek zorunda kalır veya bu işlemi yapmaktan tamamen vazgeçer.
Sorunları kategorilere göre inceleyecek olursak;
Aşırı İşlem Yoğunluğu Olması
Aşırı işlem yoğunluğu sorunu çok fazla işlemin aynı anda yapılmaya çalışılmasından kaynaklı olarak ortaya çıkar. Blok zinciri gelişmekte olan bir teknoloji olmasının yanı sıra hâlâ yeni bir teknoloji sayılır. Bu nedenle geliştirilmeye hayli açıktır. İşlemin yapıldığı blok zincirinde ölçeklenebilirliğin zayıf olması da bu sorunu tetikleyen unsurlar arasında yer alabilir.
Genellikle ağ tıkanıklığının artması beraberinde kullanıcıların ödediği gas fee dediğimiz işlem ücretinide artırmaktadır. Yüksek işlem ücretleriyle karşı karşıya kalan kullanıcılar işlemlerini erteleyerek, trafiğin azalmasını bekleyebilirler. Bu sayede işlem ücretlerinin tekrar eski seviylerine dönmesi beklenir.
Ağın Bakımda Olması
Farklı bir çok sebeple blok zinciri ağları bakıma girebilir. Bu bakımlar ekseriyetle planlı şekilde gerçekleştirilir ve kullanıcılar sosyal medya aracılığıyla bilgilendirilmiş olur. Bakım sürecinde kullanıcıların herhangi bir şekilde işlem gerçekleştirmesi mümkün olmaz.
Mainnet’te (Ana Ağda) Teknik Sorun Çıkması
Mainnet, bir blok zinciri protokolünün ”tam sürüme” geçtiği ağdır. Ağ, testnet sürecinde yeteri kadar test edilmemiş veya yeni farklı bir sorunla karşılaşmış olabilir. Mainnet’lerde yaşanan teknik aksaklıklarda yine ağda tıkanıklığa sebep olmasına zemin hazırlayabilir.
Yaşanan bu sorun, ağdaki kullanıcılardan bağımsız olarak yaşanan teknik bir sorundur. Problem yetkililer tarafından çözümlenene değin işlem yapılamayabilir.
Özetleyecek Olursak
Blok zinciri ağlarında yaşanan tıkanıklıklar hâlâ projeler için ciddi bir sorun. Ölçeklenebilirliğin artırılması, ağ tıkanıklığının dengelenmesi, sistemin uzun vadede çalışması ve sürdürülebilir olması için kritik öneme sahip.
Bu sorunun çözüme ulaşması için bazı ağlar işlem ücretini artırmak, blok sayısını artırmak, node sayısını azaltmak, blok boyutunu artırmak gibi çeşitli fikirler sunsa da bunların hiçbirisi sorunun temelden çözülmesini sağlamıyor ve henüz bu sorunun kesin bir çözümü bulunamadı.
Daha fazla içerik için bizleri Youtube, Telegram, ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.