Yiğit Taha ÖZTÜRK 
Pyth Network, zincir dışı (off-chain) yüksek kaliteli piyasa verilerini doğrudan blokzincirlere taşıyan merkeziyetsiz bir oracle ağıdır. 2021 yılında Solana üzerinde başlatılan bu protokol, özellikle DeFi uygulamaları için hassas ve düşük gecikmeli fiyat verileri sunar. PYTH, borsalar, piyasa yapıcılar ve finans kurumları gibi doğrudan kaynaklardan veri alarak geleneksel oracle modellerine göre daha hızlı ve güvenilirdir.
Proje Fikri
Blokzincirlerin dış dünyaya doğrudan erişimi yoktur. Ancak, DeFi gibi uygulamalar için fiyat, hisse senedi, emtia gibi gerçek dünya verileri vazgeçilmezdir. Pyth Network, bu boşluğu doldurur. Merkeziyetsiz, hızlı ve doğrulanabilir verileri kullanıcıların doğrudan blokzincir üzerinde kullanabilmesini sağlar. Özellikle yüksek frekanslı veri ihtiyacı olan türev işlemler, borç verme platformları ve sabit coin sistemleri için kritik öneme sahiptir.
Pyth Network Nasıl Çalışır?
Pyth Network, birden fazla veri sağlayıcısından gelen fiyat verilerini toplar. Her sağlayıcı, fiyatla birlikte güven aralığı da gönderir. Bu veriler, güvenilirliklerine göre ağırlıklandırılır ve tek bir fiyat akışı oluşturulur. Bu süreç her 400 milisaniyede bir tekrarlanır.
Sistemin “pull-based” yani veri yalnızca ihtiyaç duyulduğunda güncellenmesi modeli, işlem maliyetlerini düşürürken ağ verimliliğini artırır.
İlginizi Çekebilir: Kriptocular Tehlikede: Fransa’da Yine Fidye ve Kaçırma Girişimi
Ayrıca, veriler Pythnet adlı kendi zincirinde yayınlanır. Bu yapı, şeffaflık ve güvenlik avantajı sunar.
Ekosistem ve Kullanım Alanları
- Pyth Network, özellikle DeFi ekosisteminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
- Merkeziyetsiz Borsalar (DEX): Drift Protocol gibi platformlar Pyth‘in düşük gecikmeli fiyat akışlarını kullanarak daha doğru eşleşme ve risk yönetimi sağlar.
- Borç Verme Protokolleri: Solend ve ReactorFusion gibi platformlar, teminat oranlarını hesaplamak ve otomatik tasfiye işlemleri için Pyth’ten faydalanır.
- Sabit Coinler: USDT gibi sabit coin projeleri, USD’ye olan sabitliğini korumak için gerçek zamanlı fiyat verilerini Pyth Network üzerinden alır.
- Türev ve Opsiyon Ürünleri: Kwenta gibi türev platformları Pyth’in verilerini kullanarak kaldıraçlı işlemler ve opsiyon sözleşmeleri oluşturur.
- Verim Optimizasyonu: Yield farming gibi alanlarda, staking verileri ve piyasa performansı Pyth fiyatları ile dinamik şekilde takip edilir.
Tokenomik ve Kilit Açılımı
PYTH token’ının maksimum arzı 10 milyar adettir. Mevcut token dağılımı ve durumu şu şekildedir:
- Toplam dağıtım ilerlemesi: %57.5
- Unlocked: 5.75 milyar PYTH (~611.28 milyon dolar)
- Locked: 2.13 milyar PYTH (~225.91 milyon dolar)
- Sonraki kilit açılım oranı: %21.3
| Dağıtım Alanı | Toplam | Açık | Kilitli |
|---|---|---|---|
| Ekosistem Gelişimi | %52 | %29.5 | %22.5 |
| Yayıncı Ödülleri | %22 | %11.2 | %10.8 |
| Protokol Geliştirme | %10 | %5.75 | %4.25 |
| Özel Satışlar | %10 | %5.00 | %5.00 |
| Topluluk Lansmanı | %6.00 | %6.00 | – |
Finansman ve Yatırım Turları
Pyth Network, 2023 Aralık ayında stratejik yatırım turunu duyurdu. Bu turda, özellikle DeFi alanında güçlü oyuncular projeye destek verdi:
- Delphi Ventures
- Multicoin Capital
- Wintermute
- CMT Digital
- Distributed Global
- Borderless Capital
Yatırım tutarı kamuya açıklanmadı ancak bu firmaların stratejik destek sağladığı doğrulandı.
Yol Haritası ve Gelecek Planları
- 2021: Solana üzerinde başlatıldı, ilk veri akışları yayınlandı
- 2022: Pythnet zinciri başlatıldı, Wormhole ile çok zincirli yapı kuruldu
- 2023: Governance token PYTH piyasaya sürüldü ve airdrop yapıldı
- 2024: 50’den fazla blokzincir desteği sağlandı, toplamda 5 milyar dolarlık değer korundu
- 2025 ve sonrası: Daha fazla veri sağlayıcı, yeni varlık sınıfları (emtialar, hisse senetleri, döviz) ve 20% daha düşük gecikme hedefleniyor
Pyth Network, özellikle DeFi ekosisteminde gerçek zamanlı ve güvenilir veri ihtiyacını karşılayan yenilikçi bir oracle çözümüdür. Hem teknik yaklaşımı hem de token modeli ile önümüzdeki dönemde daha fazla platform tarafından entegre edilmesi beklenmektedir. PYTH, yüksek frekanslı işlemler ve hassas fiyatlamalar gerektiren DeFi protokolleri için vazgeçilmez bir altyapı unsuru haline gelmiştir.
Resmî Bağlantılar
Son Dakika kripto para haberleri için hemen tıkla.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.