Marinade, Solana blockchain üzerinde geliştirilen bir protokoldür ve SOL token sahiplerinin staking sürecini optimize etmeyi hedefler. Protokol, kullanıcıların SOL tokenlerini farklı validator’lara otomatik olarak dağıtmasına olanak tanır. Bu dağıtım stratejisi Solana Vakfı tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda gerçekleştirilir ve ağın güvenliği ile merkeziyetsizliğini artırmayı amaçlar.
Marinade’nin öne çıkan özelliklerinden biri likit staking çözümüdür. Katılımcılar, staked SOL tokenleri karşılığında mSOL alır. mSOL, staked SOL’ü temsil eden ve değerini SOL’e yakın tutan bir token olup, kullanıcıların staked varlıklarından yield elde etmesini ve Solana DeFi ekosisteminde ek fırsatlar yaratmasını sağlar.
Ayrıca, Marinade protokolü, SOL tokenlerini unstake etmeden işlem yapmayı sağlayan merkeziyetsiz bir borsa (DEX) bileşeni sunar. Bu, ekosistem içindeki ticari faaliyetlerde esneklik ve verimlilik sağlar.
Marinade, merkeziyetsiz bir otonom organizasyon (DAO) yapısına sahiptir ve MNDE token, protokolün yönetim tokeni olarak kullanılır. MNDE sahipleri, protokolün yönetişim ve hazine yönetimi kararlarında söz sahibi olabilir.

Takım ve Kurucular
Marinade, 2021 Mart’ında Solana x Serum Hackathon sonrası ortaya çıkmıştır. Kurucular ve ekip, iki farklı projeyi birleştirerek likit staking çözümü geliştirmeye odaklanmıştır. Proje, Solana Vakfı ve Serum’dan hibe desteği almış, topluluk odaklı bir gelişim stratejisi izlemiş ve VC yatırımı almamıştır.
Marinade Finance, başlangıçta anonim bir yapıya sahip olsa da, zamanla kilit rollerde görev alan bazı isimleri kamuya açıklamıştır. Aşağıdaki isimler ve rolleri, sağlanan görsele dayanmaktadır:
-
Michael Repetny: Strateji.
-
Scott Gralnick: Amerika Bölgesi Büyüme Başkanı (Head of Growth, Americas).
-
Vu Hoang Anh: Pazarlama (Marketing).
-
Rob Tarabcak: Ürün (Product).

Yatırımcılar ve Ortaklıklar
Marinade, Solana ekosistemi hibe ve destek programları ile büyümüştür. Öne çıkan ortaklıklar ve destekçiler şunlardır:
-
Solana Foundation
-
Serum
Venture capital yatırımı alınmamış olup, topluluk ve ekosistem destekli büyüme stratejisi benimsenmiştir.
Proje Fikri ve Çalışma Prensibi
Marinade protokolünün işleyişi iki ana mekanizma üzerine kuruludur:
1. Likit Stake Etme
-
SOL Yatırma: Kullanıcılar SOL token’larını Marinade akıllı sözleşmesine yatırır.
-
$mSOL$ Alma: Akıllı sözleşme, yatırılan SOL miktarına ve birikmiş stake ödüllerine göre hesaplanan oranda kullanıcıya $mSOL$ (Marinade Staked SOL) token’ı basar.
-
Otomatik Dağıtım: Protokol, yatırılan SOL’leri, en iyi performansı gösteren ve en iyi getiriyi sunan doğrulayıcılardan oluşan bir havuza (yaklaşık 400+ doğrulayıcı) otomatik olarak dağıtır. Bu, riski dağıtır ve merkeziyetsizliği teşvik eder.
-
Getiri: $mSOL$ token’ının değeri, stake ödülleri biriktikçe zamanla SOL’e karşı artar. Kullanıcı $mSOL$‘u geri $SOL$‘a çevirdiğinde, orijinal yatırılan miktar artı elde edilen stake ödüllerini alır.
-
Kullanım: $mSOL$ token’ı, kullanıcıya tam likidite sağlar ve Solana DeFi’ında bir teminat, likidite çifti veya kredi varlığı olarak kullanılabilir.

2. Native Stake Etme (Native Staking)
Kullanıcılar, SOL’lerini likit token almadan, doğrudan Marinade tarafından yönetilen strateji ile bir doğrulayıcıya delege edebilirler. Bu yöntem, geleneksel stake etmeye benzerdir ancak Marinade’in otomatik doğrulayıcı seçim ve yönetim stratejisinden faydalanır.
Yönetişim (DAO)
Marinade, Marinade DAO (mDAO) çatısı altında MNDE token sahipleri tarafından yönetilir. MNDE sahipleri, tokenlerini Realms platformunda kilitleyerek ve veMNDE alarak oy kullanabilirler.
DAO kapsamında:
-
MNDE sahipleri protokolün hazinesi ve yönetişiminde söz sahibidir.
-
Marinade Council, operasyonları yürüten 7 kişilik seçilmiş bir ekipten oluşur.
-
DAO, hazine ve protokol kararlarını topluluk oylarıyla belirler.
-
MNDE kilitleme, oy kullanma ve protokol yönetişimi süreçleri tamamen on-chain olarak gerçekleştirilir.
Yol Haritası
Marinade’nin gelişim süreci:
-
Mart 2021: Hackathon sonrası proje başlangıcı
-
Ağustos 2021: Mainnet lansmanı
-
Ekim 2021: MNDE token halka açıldı ve likidite madenciliği başlatıldı
-
Nisan 2022: On-chain DAO yönetişimi başlatıldı
-
Temmuz 2023: Yönetişim Realms platformuna taşındı
-
Eylül 2025: 300 milyon MNDE token yakımı gerçekleştirilerek toplam arz 700 milyon MNDE’ye düşürüldü.
Yol haritasının ana odak noktaları, sağlanan görseldeki token dağıtım planı ile ilişkilidir ve TVL (Total Value Locked – Kilitli Toplam Değer) artışına odaklanmıştır:
-
Performans Programı: Protokol, TVL artışına dayalı olarak üç ana kilometre taşı belirlemiştir.
-
Kilometre Taşı 1: 8 Milyon SOL TVL hedefine ulaşmak için 46 Milyon $MNDE$ dağıtımı başlamıştır (23 Ekim 2023 – 24 Eylül 2024).
-
Kilometre Taşı 2: 16 Milyon SOL TVL hedefine ulaşıldığında $MNDE$ dağıtılacaktır.
-
Kilometre Taşı 3: 32 Milyon SOL TVL hedefine ulaşıldığında $MNDE$ dağıtılacaktır.
-

Token Kullanım Alanları
-
Likit staking (mSOL) elde etmek
-
DAO yönetişiminde oy kullanmak
-
Hazinenin ve protokolün yönetimine katılmak
-
DeFi ekosisteminde yield stratejilerini uygulamak

Token Bilgileri
- Toplam Arz: 700 milyon MNDE
- Maksimum Arz: Belirlenmemiş
- Dolaşımdaki Arz (Self-reported): 552.25 milyon MNDE

MNDE Token Dağılımı
Toplam arz: 700 milyon MNDE
-
DAO Hazinesi: %89.3 (625 milyon MNDE). Topluluk tarafından yönetilir ve dağıtım devam etmektedir. Bu hazinenin %19.7’lik kısmı (138 milyon MNDE) Performans Programı için ayrılmıştır. Kilometre taşları: 8M SOL TVL için 46M MNDE (dağıtım başladı), 16M SOL TVL hedefi, 32M SOL TVL hedefi.
-
İlk Katkıda Bulunanlar: %10.7 (75 milyon MNDE). Bu kategorideki dağıtım Ocak 2024’te tamamen tamamlanmıştır.

Ekosistem
-
Likit staking ile staked SOL’ü mSOL’e dönüştürme
-
SOL tokenlerini dilediğiniz zaman stake ve unstake etme
-
mSOL ile DeFi protokollerinde yield stratejileri oluşturma
-
Redelegation ile mevcut stake’i başka validator’lara taşımak
-
DAO katılımı ile protokolün geleceğini şekillendirme

Temel Özellikleri
-
Likit Stake Etme: Kullanıcıların stake ettikleri SOL karşılığında likit bir token ($mSOL$) alarak sermaye verimliliğini artırması.
-
Otomatik Delegasyon Stratejisi: En yüksek getiriyi ve en düşük komisyonu sunan, aynı zamanda merkeziyetsizliği destekleyen yüzlerce doğrulayıcıya otomatik olarak delegasyon.
-
Native Stake Etme Seçeneği: Likit token istemeyen kullanıcılar için kilitli, geleneksel stake etme imkanı.
-
DAO Yönetişimi: $MNDE$ token’ı aracılığıyla tam topluluk kontrolü.
-
Güvenlik: Protokol, düzenli denetimlerden geçerek kullanıcı varlıklarını korumaya odaklanmıştır.
Resmi Bağlantılar
Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.


