Yiğit Taha Öztürk 
Yapay zekâ girişimcisi Sam Altman’ın liderliğini yaptığı Worldcoin, insan benzersizliğini iris taramasıyla doğrulayan bir kimlik doğrulama sistemi sunuyor. Proje, finansal kapsayıcılık vaat ederken, eleştirmenler bu yaklaşımın mahremiyet, merkeziyetsizlik ve bireysel dijital egemenlik ilkeleriyle çeliştiğini savunuyor.
World ID adı verilen sistemin kalbinde, kullanıcıların iris taramalarını yapan özel bir donanım olan Orb yer alıyor. Worldcoin, bu sistemle küresel çapta WLD token dağıtımı gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Ancak uzmanlar, bu kadar hassas biyometrik verinin toplanmasının merkezi veri yönetimi risklerini doğurduğunu belirtiyor.
“Merkeziyetsizlik Sadece Yazılım Değil, Bir Felsefedir”
Holonym Foundation kurucu ortağı Shady El Damaty, Worldcoin’in bu modelinin felsefi olarak merkeziyetsizlikle bağdaşmadığını söylüyor:
“Bu sistemde donanım özelleştirilmiş, veri akışı merkezi, kimlik doğrulama kapalı. Bu, merkeziyetsizliğin özüne ters.”
Projenin savunucuları ise World App’in non-custodial (kullanıcının varlıklarını kendi kontrol ettiği) yapıda olduğunu ve zero-knowledge proofs (ZKP) gibi mahremiyet odaklı teknolojilerle kullanıcı verilerinin anonim tutulduğunu savunuyor.
Teknolojik Sınırlar Zorlanıyor mu?
El Damaty, OpenAI’nin geçmişte milyonlarca kişinin izni olmadan internet verilerini toplamasıyla, Worldcoin’in biyometrik veri toplama pratiği arasında bir paralellik kuruyor:
“OpenAI, rıza alınmadan veri topladı. Şimdi Worldcoin, aynı yaklaşımı daha da ileriye taşıyor: biyometrik kimlik seviyesinde.”
İlginizi Çekebilir: Kriptocular Tehlikede: Fransa’da Yine Fidye ve Kaçırma Girişimi
Worldcoin ise bu benzetmeyi reddediyor. Açıklamalarında, “Veri satmıyoruz, saklamıyoruz. Orb taramasından sonra iris fotoğrafı telefona şifreli şekilde gönderiliyor ve cihazdan siliniyor,” ifadelerine yer verdi.
Gelişmekte Olan Ülkeler Hedef mi?
Eleştirmenler, Worldcoin’in özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha savunmasız bireyleri hedef aldığına dikkat çekiyor. El Damaty’ye göre:
“Bu ülkelerdeki insanlar bilinçsizce kişisel verilerini veriyor olabilir. Karşılığında verilen teşvikler onları manipüle ediyor.”
Proje, kullanıcı bilgilendirmesi için çok dilli kılavuzlar, uygulama içi eğitim modülü ve yardım merkezi sunduğunu belirtiyor. Ancak Endonezya gibi ülkelerde lisansları geçici olarak askıya alınması, küresel düzenleyici baskının arttığını gösteriyor.
Son Dakika kripto para haberleri için hemen tıkla.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.