admin 
Kripto para merkez bankaları ya da kurumlar tarafından basılamayan dijital para birimidir. Dijital kripto borsa platformları üzerinden alınıp satılan bu paralar günümüzün önemli yatırım araçları arasında yer alıyor. Tamamen dijital platformlarda yer alan bu sanal paraların güvenliği ise kriptografi yani şifreleme teknolojileri ile sağlanmaktadır.
İşlemleri doğrulama amacıyla banka kullanmadan yapılan dijital ödeme sistemleri de kripto para olarak isimlendirilebilir. İlk çıkarılan ve çok popüler olan kripto para Bitcoin yani BTC’dir. Sonrasında ise Ethereum gelir. Bu da genellikle merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler için kullanılmaktadır. Kripto para haberleri içerisinde en sık duyulan isimler arasındadır. Bunların dışında da binlerce coin isminden bahsetmek mümkündür. Bunlar içerisinde geleceği parlak görülen ve oldukça popüler olan çok sayıda coin de bulunmaktadır.
Kripto Para Nedir?
İşlem ve transferleri koruma altında tutmak için kriptografi sistemini kullanan dijital paralar kripto para olarak isimlendirilir. Bunlar herhangi bir merkezi otoriteye sahip olmadan çalışır ve daha çok blockchain teknolojisini kullanırlar. Kripto paraların özellikleri hakkında şunları söylemek mümkündür:
- Dijital para sistemleri merkezi otoritelerden bağımsız dağıtık ağ üzerine çalışan sistemlerdir. Bunlar banka ya da hükümet gibi kurumlar tarafından denetlenemezler.
- İşlemler son derece karmaşık matematiksel algoritmalar ve şifreleme teknikleri ile koruma altına alınır. Bu şekilde hem sahteciliğin hem de çifte harcamanın önüne geçer.
- Blockchain teknoloji üzerindeki tüm işlemler şeffaf bir şekilde yürütülür. Aynı zamanda herkes tarafından görüntülenebilir. Fakat buradaki tüm kullanıcı kimlikleri anonim düzeydedir.
- Birçok para sabit bir arz sınırına sahiptir. Bu şekilde enflasyon kontrol altında tutularak paranın değerini koruması sağlanır.
- Hem hızlı işlem yapabilme olanağı sunar hem de işlemlerde ödenen işlem ücretleri oldukça düşüktür. Özellikle geleneksel piyasalara göre daha iyi fırsatlar ortaya çıkarır.
- Küresel erişim olanağı sunarak internet üzerinden herkesin rahatlıkla bu sisteme ulaşmasına yardımcı olur.
- Bu sistemler üzerinde yapılan işlemlerin geri alınabilme imkanı olmaz. Aynı zamanda değişim yapılamaz.
Kripto Para Nasıl Çalışır?
Kripto paraların sistemi geleneksel piyasalardan daha farklı olabilir. Her yatırımcının yatırımları öncesinde mutlaka sistemin nasıl çalıştığını bilmesi gerekir. Kripto para sistemi tamamen merkeziyetsiz ve dijital bir sistemdir. Bu süreçte daha çok blockchain teknolojisi kullanılır. Dağıtık defter teknolojisi üzerine kurulu olan sistem şu şekilde çalışır:
- Blockchain Teknolojisi Kullanılır
Bu teknoloji kripto para işlemlerinin kayıt altında tutulduğu hem dağıtık hem de değiştirilemez bir dijital defter olarak tanımlanabilir. Her işlem kayıt altındadır ve bunlar da bir zincir halinde birbirine bağlanır. İşlemler ağdaki bilgisayarlar tarafından doğrulanarak blockchain’e eklenmektedir. Bu şeklide merkezi otoriteye de ihtiyaç duyulmaz.
- Güvenlik
Kripto para piyasalarında güvenlik çok tartışılan ve üzerinde durulan bir konudur. Bu paralar işlemlerin güvenliğini sağlama amacıyla kriptografi kullanmaktadır. Her kullanıcı için özel bir anahtar ile genel anahtar sistemi bulunur. Özel anahtar kullanıcıların kendi cüzdanlarını kontrol altında tutarken genel anahtar daha çok işlem adresi olarak kullanılır ve herkes ile paylaşılır.
- İşlem Süreci
En önemli çalışma sistemlerinden biridir. Bir kullanıcı eğer farklı bir adrese para göndermek isterse işlem sürecini kendi dijital cüzdanından başlatmalıdır. Yapılan işlemler mutlaka ağdaki düğümler tarafından kontrol edilerek yapılır.
- Cüzdan Kullanımı
Her kripto yatırımcısının işlem yapabilmesi için bu cüzdanlara ihtiyacı bulunuyor. Dijital cüzdanlarda saklanan kripto paralar uzun vadede saklanabilir. Aynı zamanda alım satım yapılabilir. Başka bir adrese transfer yapılabilir ya da başka adreslerden gelen transferleri kabul edebilir.
Kripto Para Cüzdanı Nedir? Nasıl Oluşturulur?
Kripto para cüzdanı tıpkı banka hesabınız gibi bir işlevi vardır. Blockchain teknolojisinin kişiye özel eşsiz oluşturulan hesaplardır. Kripto para cüzdanı oluşturmak için borsaları kullanabilir veya soğuk cüzdan tercihinde bulunabilirsiniz. Her kripto para ağı için kişiye özel bir adres oluşturulur ve yatırma-çekme işlemlerini bu cüzdan adresi üzerinden yapılır.
Kripto Parayı Kim Bulmuştur?
Kripto paralar içerisinde bilinen ilk para örneği Bitcoin’dir. Bitcoin 2008 senesinde Satoshi Nakamoto lakaplı henüz kim olduğu bilinmeyen bir kişi tarafından tanıtılmıştır. Bu ismin bir kişi ya da grup olduğu bilinmemektedir. Satoshi Nakamoto Bitcoin’in Whitepaper yani teknik belgesini yayınladıktan sonra bu kavramı ve kurulu olduğu teknolojiyi dünyaya duyurmuştur. 2009 senesinde de Bitcoin ağı resmi anlamda kurulmuştur.
Kripto Para Nasıl Alınır?
Dijital paralarla ilgili en çok merak edilen konular arasında kripto para nasıl alınır sorusu da yer alıyor. Bu sanal parayı ya da paraları alım satım yapabilmek için öncelikle bir borsa tercih etmeniz gerekiyor. Borsalar içerisinde yerel ya da global borsaları tercih edebilirsiniz. Kripto para konusunda güvenilirliği yüksek borsa seçmek önemli bir konudur. Binance, Binance TR, Coinbase, Kraken, Paribu gibi çok fazla borsa alternatifini değerlendirebilirsiniz. Hatta aynı anda birden fazla borsada cüzdan oluşturabilirsiniz.
Kripto borsası seçerken ise lisanslı ve güvenilir, komisyon oranları düşük, kullanıcı sayısı fazla, mobil uygulama desteği olan bir borsa seçmeniz gerekiyor. Borsanızı seçtikten sonra ise hesap açma sürecini tamamlamanız gerekiyor. Borsaya üye olduktan sonra tüm yasal doğrulama sürecini tamamlamanız gerekir. Sonraki adımda da para yatırım sürecini geçmeniz gerekiyor. Hesabınıza Türk Lirası (TL) yatırabilirsiniz. Eğer Türkiye merkezli borsa ise doğrudan banka hesabınız üzerinden yatırım yapabilirsiniz. Daha sonra ise yatırılan para ile istenilen kripto parayı satın al kısmına tıklayarak alabilirsiniz.
Kripto Para Nasıl Üretilir?
Sanal borsalarda alınıp satılan kripto paralar farklı yöntemlerle üretilebilmektedir. En bilinen yöntemleri ise şu mini başlıklar altında inceleyebilirsiniz.
- Madencilik ile Kripto Para Üretimi
Madencilik kripto para üretiminde en temel yöntemlerden biridir. Bazı kripto paralarda “Proof of Work” yani iş ispatı sistemi kullanılır. Madenciler çok güçlü olan bilgisayarlar ile karmaşık matematiksel problemleri çözmektedir. Bunların sonrasında da yeni blok zincirlere ekleme yapılır. Bunların yanında ödül olarak da madencilere yeni kripto paralar verilmektedir.
- Token Basımı ya da ICO
Bazı kripto para projeleri staking ya da madencilik yerine önceden belirlenen arzlara yönelir. Geliştirici ekipler akıllı sözleşmeler tasarlayarak piyasaya token sürümü yapar. Bu tokenler ise BNB Chain ya da Solana gibi zincirler üzerinden yaratılmaktadır.
- Staking
Kripto paraların bazıları staking sistemine geçme gereği duymuştur. Bu sistemde çok güçlü bilgisayarlar ile kazı yapma gereksinimi ortaya çıkmaz. Sadece sahip olunan coinleri cüzdanda ne kadar tutarsanız o kadar fazlasını kazanma şansı bulursunuz. Yani staking madencilik sistemine göre daha çevre dostu bir sistem olarak bilinmektedir.
Kripto Para ile Neler Yapılabilir?
Yeni yatırım araçları arasında gösterilebilen kripto paralar sadece bir yatırım aracı değildir. Aksine birçok alanda kullanılabiliyor. En çok kullanılan alanlar ise şunlardır:
- Yatırım sektöründe al sat işlemleri
- Ödeme aracı olarak kullanmak
- Merkeziyetsiz finans işlemleri
- Staking ve pasif gelir işlemleri
- Oyun ve metaverse alanı
- Yurtdışı para transferleri
- NFT alım ve satımı
Kripto Para Madenciliği Nasıl Yapılır?
Kripto para alım satım işlemleri kadar önemli olan bir diğer konu madenciliktir. Yeni coin üretmenin en önemli yollarından biridir. Özellikle Bitcoin ya da bazı altcoinleri üretmek için madencilik sistemi yaygın olarak kullanılmaktadır. Kripto para madenciliği yapabilmek için doğru kripto parayı seçmek gerekiyor. Bunun yanında donanım seçilmelidir. ASIC cihazlar yalnızca madencilik için üretilen makinelerdir. Bunların yanında CPU işlemci ve GPU ekran kartı gibi donanım malzemeleri de kullanılabiliyor.
Bu yazılımları çalıştırmak için de gerekli yazılımları yüklemek gerekiyor. En popüler olanlar arasında NiceHash, Claymore gibi yazılımlar bulunuyor. Bunlar cihazı blokzincir ağına bağlar ve işlem çözme işlevini yerine getirir. Daha sonra ise madencilik havuzuna katılmak gerekiyor. Tek başına bu işlemi yapmak son derece zor. Fakat havuzda diğer madencilerle güç birleştirmesi yapabilirsiniz. Kazanılan coinleri saklamak için ise bir cüzdan oluşturmak gerekiyor. Kısa bir dipnot olarak belirtmek gerekir ki madencilik çok fazla elektrik harcayan süreçtir. Bu nedenle de cihazlar çok ısınır. Yüklü elektrik faturası maliyeti ile karşılaşılabilir.
En Yaygın Kullanılan Kripto Paralar
Yaygın olarak kullanılan kripto para türleri içerisinde birçok isim saymak mümkündür. Fakat yaygın olsalar da alım satım öncesinde kripto paraların geçmişi, grafikleri ve analizlerinin incelenmesi gerekir. Bazıları çok popüler olmasına rağmen uzun süre yukarı yönlü gitmeyebilir. Bazen de hiç beklenmedik bir kripto para hızlı yükselişler gösterebilir. Bundan dolayı sıkı piyasa takibi ve grafik bilgisi önemlidir. En yaygın kullanılan kripto paralar şunlardır:
- Bitcoin/BTC
- Ethereum/ETH
- Tether/USDT
- USD Coin/USDC
- Binance Coin/ BNB
- Ripple/XRP
- Cardano/ADA
- Solana/SOL
- Dogecoin/DOGE
Türkiye’de Kripto Nasıl Alınır?
Türkiye’de kripto para nereden alınır sorusuna birçok yerli borsa ismi ile yanıt vermek mümkündür. En popüler yerli borsalar içerisinde BtcTurk, Binance TR, Paribu gibi borsaları saymak mümkündür. Bu borsalar üzerinden bir hesap açarak kimlik doğrulama işlemi yapmalısınız. Türk kripto borsalarının en büyük avantajı doğrudan banka hesabından para aktarımı yapılabilmesidir. Global hesaplarda olduğu gibi transfer işlemi yapmanıza gerek duyulmaz. Banka havalesi, EFT ya da FAST gibi işlemlerle borsa cüzdan hesabına kolayca para aktarılabilir. Sonrasında borsa üzerinden piyasa ya da limit emri kullanılarak kripto para yatırım süreci başlatılabilir.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.