Emre Yumlu 
Yapay zekâ (AI) ve blockchain entegrasyonu, kripto ekosisteminde yeni bir dönüşüm sürecini beraberinde getiriyor. Bu dönüşümün merkezinde yer alan projelerden biri de IQ Coin (IQ) ve onun etrafında inşa edilen Agent Tokenization Platform (ATP) oluyor. IQ, yalnızca bir kripto para değil; otonom, egemen ve tokenleştirilmiş yapay zekâ ajanlarının geleceğini şekillendirmeyi amaçlayan kapsamlı bir altyapı projesi olarak konumlanıyor.
IQ ekosistemi, merkeziyetsiz finans (DeFi) ile yapay zekâyı bir araya getiren DeFAI yaklaşımıyla, hem dijital hem de fiziksel dünyada bağımsız şekilde hareket edebilen AI ajanlarının önünü açmayı hedefliyor.
IQ Coin (IQ) Nedir?
IQ token, Agent Tokenization Platform (ATP)’nin merkezinde yer alan temel yardımcı ve yönetişim token’ıdır. Platform üzerindeki tüm ekonomik faaliyetler doğrudan IQ token ile ilişkilidir.
IQ token’ın başlıca kullanım alanları şunlardır:
-
ATP üzerindeki tüm platform ücretlerinin ödenmesi
-
Tokenleştirilmiş her AI ajanı için ana likidite eşleşmesi
-
Yönetişim süreçlerine katılım
-
Stake edilerek ödül kazanma (hiIQ mekanizması)
-
ATP Points sisteminin uzun vadeli değer dönüşümünde rol alma
Bu yapı, IQ token’ı yalnızca bir işlem aracı olmaktan çıkararak, ekosistemin büyümesiyle doğrudan değer kazanan bir temel varlık hâline getiriyor.
Agent Tokenization Platform (ATP) Nedir?
Agent Tokenization Platform (ATP), geliştiricilerin tokenleştirilmiş, otonom ve zincir üstü çalışan yapay zekâ ajanları oluşturmasına olanak tanıyan ilk DeFAI (Decentralized Finance + AI) platformu olarak tanımlanıyor.
ATP sayesinde geliştirilen AI ajanları:
-
Kendi cüzdanlarına sahip olabilir
-
Dijital varlıkları yönetebilir
-
DeFi protokollerinde işlem yapabilir
-
Finansal stratejileri optimize edebilir
-
Token sahipleri tarafından yönetilebilir
Bu ajanlar yalnızca yazılım bileşenleri değil, zincir üzerinde egemen varlıklar olarak konumlanır.
ADK Framework: Otonom Ajanların Altyapısı
ATP’nin teknik omurgasını ADK (Agent Development Kit) oluşturur. ADK, geliştiricilere modüler ve ölçeklenebilir bir geliştirme ortamı sunar.
ADK’nin öne çıkan özellikleri:
-
Modüler DeFi eklentileri
-
Otomatik borç alma, verme ve strateji optimizasyonu
-
ElizaOS uyumluluğu sayesinde geniş eklenti ekosistemi
-
Kısa ve uzun vadeli hafıza yapıları
-
Zincirler arası çalışabilme yeteneği
Bu altyapı, geliştiricilerin karmaşık finansal mantıkları minimum manuel müdahale ile ajanlara entegre etmesini sağlar.
Tokenleştirilmiş AI Ajanlar Nasıl Çalışır?
ATP üzerinde oluşturulan her AI ajanı, kendi token’ına sahiptir. Bu token:
-
Ajanın ekonomik değerini
-
Yönetişim yapısını
-
Gelişim seviyesini
temsil eder.
Ajan token’larının temel özellikleri:
-
Lansman sırasında token arzının %8’i doğrudan ajanın kendisine tahsis edilir
-
Satılmayan bonding curve token’ları ajana devredilir
-
Token sahipleri, ajanın yönetişiminde söz sahibidir
-
Ajan büyüdükçe yeni yetenekler açılır
Bu model, kullanıcıları yalnızca yatırımcı değil, aynı zamanda ajanın ortak sahibi hâline getirir.
EOAI: Zincir Üstü Egemen Yapay Zekâ
ATP’nin en ayırt edici kavramlarından biri EOAI (Enshrined On-Chain AI) yaklaşımıdır. EOAI, AI ajanlarının zincir üzerinde egemen varlıklar olarak var olmasını ifade eder.
EOAI kapsamında:
-
Ajanlar kendi cüzdanlarına sahiptir
-
Kararlarını bağımsız şekilde alabilir
-
Token sahipleri tarafından yönetilir
-
Merkezi bir otoriteye bağlı değildir
Bu yapı, yapay zekâ sistemlerini klasik “araç” tanımından çıkararak, blockchain ekonomisinin aktif katılımcıları hâline getirir.
IQ Ekosistemi ve Mevcut Ürünler
ATP henüz tam ölçekli olarak yayına alınmadan önce bile, IQ ekosistemi aktif ürünlerle desteklenmektedir.
AIDEN
AIDEN, 100’den fazla kripto topluluğunda kullanılan ve 2 milyondan fazla kullanıcıya ulaşan bir blockchain bilgi AI’ıdır. 2025 itibarıyla AIDEN:
-
Tokenleştirilmiş bir AI ajanına dönüşecek
-
Kendi bağımsız token’ına sahip olacak
-
Topluluk temelli yönetişim modeliyle çalışacak
Sophia
Sophia, IQ.wiki ile entegre çalışan bir AI editördür. BrainDAO tarafından geliştirilen Sophia:
-
Bilgi üretimini teşvik eden ödül mekanizmaları sunar
-
Tokenleştirilmiş ajan modeliyle katkı sağlayanları ödüllendirir
-
Merkeziyetsiz içerik üretimini destekler
IQ.wiki: Blockchain Bilgi Altyapısı
IQ.wiki, dünyanın en büyük blockchain ansiklopedilerinden biridir. Proje:
-
Kripto bilgisini erişilebilir hâle getirmeyi
-
Merkeziyetsiz bilgi üretimini
-
AI destekli içerik kürasyonunu
amaçlar. Sophia entegrasyonu ile IQ.wiki, ATP’nin gerçek kullanım alanlarından biri hâline gelmiştir.
Fraxtal ve NEAR Entegrasyonları
ATP’nin ilk lansmanı Fraxtal ağı üzerinde gerçekleştirilecektir. Fraxtal, ATP için:
-
Gelişmiş DeFi altyapısı
-
Zincirler arası yürütme kabiliyeti
-
FraxAI gibi yeni ajanların lansmanı
imkânlarını sunar.
Bunun yanında ATP, NEAR entegrasyonu ile:
-
Gelişmiş AI geliştirme araçları
-
Yüksek ölçeklenebilirlik
-
Zincirler arası etkileşim
kazanmayı hedeflemektedir.
DeFi Dışında Kullanım Alanları: Robotik ve IoT
ATP, yalnızca finansal kullanım alanlarıyla sınırlı değildir. Platform:
-
Otonom robotik sistemlerin kontrolü
-
IoT altyapılarının optimizasyonu
-
Lojistik ve tedarik zinciri yönetimi
gibi fiziksel dünya uygulamalarını da destekler. Bu yönüyle IQ, “dijital–fiziksel köprü” vizyonunu benimser.
ATP Points Sistemi
ATP Points, erken kullanıcıları teşvik etmeyi amaçlayan bir ödül mekanizmasıdır. Kullanıcılar:
-
IQ token tutarak
-
Likidite sağlayarak
-
Tokenleştirilmiş ajanları elinde bulundurarak
-
Topluluk etkileşimlerine katılarak
ATP Points kazanabilir. Bu puanların gelecekte IQ token veya ayrı bir ATP token’a dönüştürülmesi, IQ staker’larının yönetişim kararıyla belirlenecektir.
IQ Tokenomics
IQ token arz yapısı şu şekildedir:
-
Maksimum Arz: 60 milyar IQ
-
Toplam Arz: 24,17 milyar IQ
-
Dolaşımdaki Arz: 24,17 milyar IQ
-
Dolaşım Oranı: %40,3
Bu yapı, arzın önemli bir kısmının hâlen kilitli olduğunu ve uzun vadeli bir dağıtım modelinin benimsendiğini gösterir.
Yatırımcılar ve Finansman
IQ projesi, 9 Şubat 2018 tarihinde gerçekleşen gizli bir yatırım turunda 30 milyon dolar fon toplamıştır. Bu turda:
-
Galaxy lider yatırımcı olarak yer almıştır
Bu destek, IQ’nun uzun vadeli vizyonunun erken aşamada kurumsal ilgi gördüğünü ortaya koymaktadır.
IQ Ekibi
IQ, Brainfund çatısı altında faaliyet göstermektedir.
Öne çıkan ekip üyeleri:
-
Theodor Forselius: Kurucu Ortak & CEO
-
Travis Moore: Kurucu Ortak
-
Sam Kazemian: Kurucu Ortak
-
Navin Vethanayagam: Chief Brain
-
César Rodríguez: CTO
-
Suchet Dhindsa: CFO & COO
Ekip, blockchain, AIve finans alanlarında uzun yıllara dayanan deneyime sahiptir.
Resmi Bağlantılar
Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.