Emre Yumlu 
Sosyal medya dünyası, gizlilik ihlalleri, sansür ve tekelleşmeyle boğuşuyor. Kullanıcılar verilerini kaybediyor, geliştiriciler izin bekliyor. Farcaster bu sorunları kökünden çözüyor: Yeterince merkeziyetsiz bir sosyal protokol. 2020’de Coinbase mezunları tarafından kurulan Farcaster, kullanıcıların veri ve izleyici kontrolünü elinde tuttuğu, geliştiricilerin izin olmadan uygulama inşa ettiği bir ekosistem. Optimism (Ethereum Layer 2) üzerinde çalışan protokol, hesaplar, kullanıcı adları, signer’lar, mesajlar ve kiralık depolama ile sosyal etkileşimleri blockchain’e taşıyor. Warpcast gibi uygulamalarla Twitter benzeri deneyim sunuyor – ama sansürsüz, interoperable ve kullanıcı odaklı.
Bu yazıda Farcaster’ın mimarisinden Frames’e, ekonomik modellerinden ekibine kadar her yönünü inceleyeceğiz. Hazırsanız, sosyal medyanın blockchain devrimine dalalım!
Farcaster Nedir?
Farcaster, merkeziyetsiz sosyal uygulamalar için açık protokol. İki kişinin her zaman iletişim kurabilmesi (“sufficient decentralization”) ve geliştiricilerin public veriye izin olmadan erişmesi temel prensip. Beş ana bileşen:
- Hesaplar: Kullanıcıları temsil eder.
- Kullanıcı Adları: Hesaplara yönlendirir.
- Signer’lar: Hesap adına mesaj postalar.
- Mesajlar: Public güncellemeler (casts).
- Depolama: Mesaj yayınlamak için kiralanır.
Protokol, hibrit mimari kullanıyor: Kimlik verileri on-chain (Optimism), etkileşimler off-chain. Akıllı kontratlar sosyal etkileşimleri yönetiyor; interoperabilite diğer blockchain’lerle entegrasyon sağlıyor. Farcaster, dApp’ler için temel – Warpcast en popüler client (iOS/Android).
Farcaster’ın gücü, kullanıcı özerkliğinde. Veri sahibi sizde; app değiştirseniz izleyici ve içerik korunuyor. Sansür direnci: Tek varlık kontrol edemez. Gizlilik: Merkezi sunucu yok, veri sızıntısı riski minimum. 2025 itibarıyla, Frames ile on-chain/off-chain eylemler (NFT mint, oyun, alışveriş) feed içinde mümkün – üçüncü partiye çıkmadan.
Farcaster’ın Kökeni: Coinbase Mezunlarından Devrim
Farcaster, 2020’de Dan Romero ve Varun Srinivasan tarafından kuruldu. Coinbase’de edindikleri deneyimle, sosyal medyanın merkezi sorunlarını gördüler: Veri tekeli, sansür, bot istilası. Çözüm: Blockchain tabanlı, yeterince merkeziyetsiz protokol.
Optimism üzerinde inşa edildi – düşük ücret, yüksek ölçek. İlk yıllarında geliştirici odaklı kaldı; 2023’te Warpcast lansmanı kullanıcı patlaması getirdi. 2024’te $180 milyon yatırım (a16z, Paradigm liderliğinde); Frames (Ocak 2024) protokolü dönüştürdü – feed’de etkileşimli mini-app’ler.
2025’te, bot önleme ($5 kayıt + depolama ücreti) ve Frames entegrasyonuyla olgunlaştı. Vitalik Buterin, Tim Beiko, Jesse Pollak gibi kripto devleri aktif. Farcaster, sosyal medyayı yeniden tanımlıyor – kullanıcılar veri sahibi, geliştiriciler özgür.
Farcaster Nasıl Çalışır? Teknik Temeller
Farcaster, hibrit yapıyla verimli ve güvenli:
- Kimlik On-Chain: Hesaplar, kullanıcı adları Optimism’de – değişmez, şeffaf.
- Etkileşim Off-Chain: Casts, follows depolamada – ölçeklenir.
- Signer’lar: EdDSA ile güvenli yetkilendirme – wallet drain riski yok.
- Depolama: $5/yıl birim – 5.000 cast, 2.500 reaction, 2.500 link/foto. Bot/spam önler.
- Frames: Feed içinde mini-app – NFT mint, oyun, alışveriş. Ethereum tabanlı on-chain; off-chain genişletilebilir.
Warpcast Kullanımı:
- iOS/Android app indir.
- Telefonla kayıt, seed phrase sakla.
- $5 yıllık ücret öde.
- Depolama kirala, cast at.
- Frames ile etkileşim kur.
Desktop yok; mobil odaklı. Seed phrase = hesap anahtarı – güvende tutun.
Farcaster’ın Özellikleri: Kullanıcı ve Geliştirici Dostu
Farcaster, geleneksel sosyal medyayı aşar:
- Kullanıcı Özerkliği: Veri sizin; app arası geçiş sorunsuz.
- Sansür Direnci: Tek varlık susturamaz.
- Interoperabilite: Hesaplar tüm Farcaster app’lerde çalışır.
- Gizlilik: Merkezi sunucu yok.
- Frames: Feed’de on-chain/off-chain eylem – NFT, oyun, alışveriş.
- Bot Önleme: $5 kayıt + sınırlı post.
Warpcast: Cast at, follow, recast, like. Frames ile “Girl Scout Cookies” al, “Nethria” oyna, gasless NFT mint.
Farcaster Ürünleri ve Uygulamaları
1. Protokol Temelleri
Açık kaynak; geliştiriciler dApp inşa eder. Public veri erişimi izinssiz.
2. Warpcast
En popüler client (~%50 kayıt). Twitter benzeri: Cast, follow, recast. Frames entegrasyonu.
3. Frames
Ocak 2024 lansman. Feed içi mini-app:
- NFT mint (gasless).
- Oyun (Nethria).
- Alışveriş (Girl Scout).
- Galeri, newsletter.
EdDSA güvenliği – hack riski yok. Ethereum ağları odaklı; genişleme yolda.
4. Depolama Sistemi
$5/birim (yıllık):
- 5.000 cast.
- 2.500 reaction.
- 2.500 link/foto.
Spam önler, kaliteli etkileşim sağlar.
Farcaster Ekonomik Modeli: Değer Yarat ve Kazan
Farcaster, içerik için ödeme modelleri sunar. Frames ile creators doğrudan kazanır – NFT satış, abonelik, oyun içi satın alma.
Bot Önleme:
- $5 kayıt ücreti.
- Sınırlı post (depolama birimi).
Bu, etkileşim kalitesini korur; bot yorumları engeller.
Farcaster Frames: Protokolü Değiştiren Yenilik
Frames, Farcaster’ın yıldızı. 26 Ocak 2024 lansmanıyla kullanıcı patlaması yarattı.
Nasıl Çalışır?
- Cast içinde etkileşimli kart.
- Tıkla: NFT mint, oyun oyna, ürün al – feed’den çıkma.
- On-chain (Ethereum): Güvenli işlem.
- Off-chain: Hızlı deneyim.
Popüler Örnekler:
- Girl Scout Cookies: Tek tıkla kurabiye sipariş.
- Nethria: Metin tabanlı canavar savaşı.
- NFT Mint: Gasless drop.
Frames, sosyal medyayı interaktif hale getiriyor – Web3’ün günlük kullanımı.
Farcaster Yatırımcıları: $180 Milyon Güç Birliği
Farcaster, $180 milyon fon topladı. Lider yatırımcılar:
- Tier 1: a16z crypto, Paradigm, Coinbase Ventures, Multicoin Capital, Balaji Srinivasan.
- Tier 2: Variant, Ribbit Capital, USV, 1confirmation, Standard Crypto.
- Tier 3: a_capital, Archetype, Volt Capital, Chapter One, Scalar, Haun Ventures, Canonical Crypto, First Round.
- Tier 4: Floodgate, Offline Ventures, Mischief, Haystack, Ansa Capital.
- Tier 5: Todd & Rahul’s Angel Fund. Diğer: Elad Gil, Punk6529, Raymond Tonsing.
Bu destek, Farcaster’ı sosyal Web3 lideri yapıyor.
Farcaster Ekibi
Farcaster’ı Dan Romero ve Varun Srinivasan kurdu. Coinbase’de ürün ve mühendislikte liderlik eden ikili, 2020’de merkeziyetsiz sosyal medya vizyonuyla yola çıktı. Romero, kullanıcı deneyimi ve büyüme stratejilerinde uzman; Srinivasan, teknik mimari ve ölçeklenebilirlikte öncü.
Birlikte, Optimism tabanlı protokolü sıfırdan inşa ettiler – bot önleme, Frames gibi yeniliklerle ekosistemi sürekli geliştiriyorlar. Deneyimleri, Farcaster’ı sadece teknik bir proje olmaktan çıkarıp, milyonlarca kullanıcıya hitap eden bir sosyal devrime dönüştürüyor.
Resmi Bağlantılar
Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.