Derive (DRV) Nedir?

Derive (eski adıyla Lyra Finance), merkeziyetsiz finans (DeFi) ekosisteminde opsiyon ve sürekli vadeli işlem (perpetual futures) ticareti için oluşturulmuş yüksek performanslı bir protokoldür. Sağladığınız kaynaklar ve güncel veriler ışığında Derive (DRV) projesinin detaylı incelemesi aşağıdadır:

Derive (DRV) Nedir?

Derive, DeFi dünyasında programlanabilir türev ürünleri (opsiyonlar, sürekli vadeli işlemler vb.) sunan merkeziyetsiz bir kripto ticaret platformudur. Proje, daha önce Lyra Finance olarak biliniyordu ve 2024 yılında gerçekleştirdiği “rebrand” (marka yenileme) süreci ile adını Derive olarak değiştirdi.

Temel amacı, merkezi borsaların (CEX) performansını ve kullanıcı deneyimini, merkeziyetsiz borsaların (DEX) güvenliği ve şeffaflığı ile birleştirmektir. Bunu başarmak için kendi Layer 2 (L2) çözümü olan Derive Chain’i geliştirmiştir.

Takım ve Kurucular

Derive’ın arkasındaki ekip, DeFi türevleri konusunda sektördeki en deneyimli gruplardan biridir. Ekip köken olarak Lyra Finance ekibidir.

• Nick Forster (Kurucu Ortak): Wall Street kökenli eski bir profesyonel opsiyon tüccarıdır (Susquehanna International Group’ta çalışmıştır). Türev piyasalarının matematiksel ve teknik altyapısına oldukça hakimdir.

• Dominic Romanowski

• Jake Fitzgerald (Kurucu Ortak & Ürün): Ürün geliştirme tarafında liderlik yapmaktadır.

Yatırımcılar ve Ortaklıklar

Proje, DeFi dünyasının en saygın risk sermayesi (VC) firmaları ve melek yatırımcıları tarafından desteklenmektedir. Lyra döneminden gelen güçlü destekçiler Derive’a da güvenmeye devam etmektedir:

• Öne Çıkan Yatırımcılar: Framework Ventures, ParaFi Capital, Robot Ventures, GSR.

• Melek Yatırımcılar: Aave (Stani Kulechov), Compound (Robert Leshner) ve Bankless kurucuları gibi sektörün önde gelen isimleri.

• Ekosistem Ortakları:

  • Optimism: Derive Chain, Optimism’in “OP Stack” teknolojisi üzerine inşa edilmiştir ve “Superchain” ekosisteminin bir parçasıdır.

  • Celestia: Veri erişilebilirliği (Data Availability) ve maliyet düşürümü için Celestia teknolojisini kullanır.

  • Synthetix: Geçmişte çok yakın likidite ve teknoloji ortaklıkları bulunmaktaydı.

Proje Fikri ve Vizyonu

Projenin ana fikri **”Programlanabilir Türevler”**dir. Geleneksel DeFi opsiyon protokolleri genellikle hantaldır, likidite sorunları yaşar veya kullanımı çok pahalıdır.

Derive bu sorunları şu vizyonla çözer:

1. Hız ve Maliyet: Kendi özel L2 zinciri (Derive Chain) sayesinde işlemler saniyeler içinde ve çok düşük ücretlerle gerçekleşir.

2. Hibrit Model: Emir defteri (Orderbook) mekanizmasını zincir dışı (off-chain) eşleştirip, mutabakatı zincir içi (on-chain) yaparak yüksek frekanslı alım satıma olanak tanır.

3. Sermaye Verimliliği: Portföy Marjı (Portfolio Margin) özelliği sayesinde, kullanıcılar tek bir teminatla birden fazla pozisyon açabilir ve risklerini daha verimli yönetebilir.

Proje Nasıl Çalışır? (Teknoloji)

Derive platformu üç ana bileşenden oluşur:

1. Derive Chain (L2): Ethereum mainnet tarafından güvence altına alınan, OP Stack üzerine inşa edilmiş bir Optimistic Rollup’tır. Tüm işlemlerin nihai mutabakatı burada yapılır.

2. Derive Protokolü: Opsiyonlar, sürekli vadeli işlemler ve spot ticaret için akıllı sözleşme katmanıdır. Teminatlandırma ve likidasyon kuralları burada işler.

3. Derive Exchange (Borsa Arayüzü): Emirlerin eşleştiği yerdir. Merkezi bir limit emir defteri (CLOB) kullanır ancak self-custodial (kendi kendine saklama) yapısındadır. Yani borsa emirleri eşleştirse bile, kullanıcıların fonlarına asla erişemez; fonlar her zaman akıllı sözleşmelerdedir.

Derive Chain ve Exchange

• Derive Chain: Ethereum rollup, OP Stack üzerine inşa edilmiş, yüksek performans ve güvenlik sunar. Chain ID: 957

• Deployer Whitelist: Sadece onaylı adresler kontrat deploy edebilir. Başvurular Derive DAO tarafından incelenir.

• Derive Exchange: GUI ve API kullanıcıları için self-custodial, yüksek performanslı bir ticaret platformu.

Özellikleri

• Portfolio Margin: Kullanıcıların pozisyonları arasındaki riskleri dengeleyerek (örneğin bir short ve bir long pozisyonun birbirini hedge etmesi) daha az teminatla işlem yapmalarını sağlar.

• Block Trading: Kurumsal yatırımcılar için büyük boyutlu işlemleri fiyat kayması (slippage) olmadan yapma imkanı.

• Session Keys: Kullanıcıların her işlem için cüzdan onayı vermesine gerek kalmadan, güvenli bir şekilde hızlı ticaret yapabilmesini sağlayan teknoloji.

• RFQs (Request for Quote): Büyük işlemler için piyasa yapıcılardan özel fiyat teklifi alma imkanı.

Yol Haritası (Roadmap)

Proje şu anda Lyra’dan Derive’a geçiş sürecini büyük ölçüde tamamlamıştır.

• Tamamlananlar: Lyra V1 ve V2 lansmanları, OP Stack üzerine geçiş, Derive marka değişimi, DRV token lansmanı.

• Gelecek Hedefleri:

  • Türev Çeşitliliği: Sadece kripto paralar değil, ileride farklı varlık sınıflarının (RWA vb.) türevlerinin eklenmesi.

  • Kurumsal Entegrasyon: Daha fazla piyasa yapıcının ve kurumsal fonun sisteme dahil edilmesi.

  • Yield (Getiri) Ürünleri: Kullanıcıların piyasa hareketlerinden bağımsız getiri elde edebileceği “Vault” (Kasa) stratejilerinin çeşitlendirilmesi.

Yönetişim (Governance)

Derive, tamamen otonom bir DAO aracılığıyla yönetilir ve DRV token sahipleri stDRV stake ederek yönetişim haklarına sahip olur:

• Öneri Hakkı: Yeni bir LEAP (protokol, hazine veya yönetişimi etkileyen öneri) oluşturabilir.

• Oylama Hakkı: Mevcut LEAP’leri oylayabilir.

Holders, oy haklarını daha bilgili katılımcılara delege edebilir.

LEAP Örnekleri

LEAP’ler protokol değişikliklerini, hazine tahsislerini veya yönetişim süreçlerini kapsar. Her LEAP; özet, motivasyon, spesifikasyon, gerekçe ve test vakaları gibi detayları içerir.

Token Bilgileri ve Piyasa Verileri

• Toplam Arz (Total Supply): 1,500,000,000 DRV

• Maksimum Arz (Max Supply): 1,500,000,000 DRV

• Dolaşımdaki Arz (Circulating Supply): 737,520,000 DRV

Token Kullanım Alanları (Utility)

• Yönetişim: stDRV ile proposal oluşturma ve oy kullanma

• Staking Ödülleri: Haftalık ödüller, 6 ay sonrası buyback tabanlı ödüllere geçiş

• Protokol Teşvikleri: Trading ve likidite sağlama programları için haftalık 2,500,000 DRV

• Gelir Buyback: Protokol gelirinin %25’i DRV geri alımına ayrılır

DRV Token Dağılımı

• Airdrop (Genel): %87.1 – 67,168,869 DRV

• Trading & Depositing Points: %72.77 – 56,120,319 DRV

• Liquidity Partners (Airdrop): %11.54 – 8,904,185 DRV

• EtherFi, HyperLiquid, Ethena & Loyalty Bonuses: %2.78 – 2,144,365 DRV

• Snapshot Bonus (Migration): %3.28 – 2,529,958 DRV

• Prestake Bonus (Migration): %9.61 – 7,415,725 DRV

• Migration (Temel Göç): %12.89 – 9,945,683 DRV

Ekosistem

Derive, sadece bir borsa değil, üzerine başka ürünlerin de inşa edilebileceği bir altyapıdır.

• Entegrasyonlar: Hummingbot gibi otomatik alım satım botları Derive API’sini destekler.

• Geliştiriciler: Açık kaynaklı SDK’ları sayesinde geliştiriciler kendi türev stratejilerini veya arayüzlerini Derive üzerine kurabilirler.

Özetle Derive, OP Stack teknolojisinin gücünü arkasına alarak, DeFi opsiyon ticaretindeki likidite ve hız sorununu çözmeyi hedefleyen, güçlü bir ekibe ve yatırımcı desteğine sahip kapsamlı bir finansal protokoldür.

Resmi Bağlantılar

• Twitter
• Website
• Telegram
• Discord

Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla

Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.