Tanju Akbıyık 
Moskova ile Batı arasında tırmanan enerji kavgası, Moskova’nın Almanya’ya giden ana gaz boru hattını kapalı tutacağını söylemesinin ardından önümüzdeki hafta yatırımcıların dikkatini çekecek gibi görünüyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB), artan enflasyonla mücadele etmek için büyük bir faiz artışı yapmaya hazırlanıyor. Fed Başkanı Jerome Powell, bir sonraki Fed toplantısından önce sessizlik dönemine girmeden önce boy gösterecek. Yatırımcıların İşçi Bayramı tatilinden sonra geri dönmesi ile borsalar muhtemelen volatil olmaya devam edecek ve OPEC+, Pazartesi günü petrol fiyatlarını desteklemek için üretimi azaltmayı görüşmek üzere toplanacak.
İşte yeni haftaya başlarken bilmeniz gerekenler:
1. Enerji sırası
Cuma günü Moskova’nın Almanya’ya ana gaz tedarik boru hattını kapalı tutacağını söylemesi ve G7 ülkelerinin, Ukrayna’daki savaşta Rus kaynaklarına darbe vurma amacıyla Rus petrol ihracatına yönelik planlı bir fiyat sınırı açıklamasının ardından Rus gaz ve petrol ihracatı konusundaki anlaşmazlık tırmandı.
Rusya’nın Nord Stream boru hattının onarım için gereken süre boyunca kapalı kalacağını söylemesi, büyük ekonomileri durgunluğa sürükleyebilecek ve kışın enerji karnesine yol açabilecek bir gaz kıtlığı korkusunu arttırdı.
Avrupa, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından Moskova’nın Batı ile “ekonomik savaş” olarak adlandırdığı süreçte Rusya’yı enerji kaynaklarını silah olarak kullanmakla, Moskova da arzdaki kesintiler için Batı’nın yaptırımlarını ve teknik sorunları suçluyor.
Avrupa Komisyonu, Rusya’nın Avrupa’ya gaz sevkiyatını tamamen kesmesi ile soğuk bir kış mevsiminin birleşmesi halinde ülkeler önceden hazırlıklı olmazsa Avrupa Birliği genelinde GSYİH’nin%1,5’e kadar düşebileceği uyarısında bulundu.
2. ECB faiz artırımı
ECB, Euro Bölgesi’nde halihazırda rekor seviyelere ulaşan enflasyonun hızla çift haneli rakamlara yaklaşması nedeniyle Perşembe günü yapılacak toplantıda ikinci büyük faiz artışını gerçekleştirecek gibi görünüyor.
Euro Bölgesi’nde enflasyon, Ağustos ayında %9,1’e ulaşarak ECB’nin %2’lik hedefinin çok üzerine çıktı ve artan enerji faturaları hayat pahalılığı krizini şiddetlendirdi.
Yatırımcılar için tek soru, merkez bankasının Temmuz ayında yaptığı gibi 50 baz puanlık bir artış daha mı yapacağı yoksa bu kış durgunluk ihtimaline rağmen 75 baz puanlık daha büyük bir artışı mı tercih edeceği.
ECB yönetim kurulu üyesi Isabel Schnabel, kısa süre önce yaptığı bir konuşmada merkez bankalarını, ekonomilerini resesyona sürüklese bile enflasyonu düşürmek için güçlü bir şekilde hareket etmeye çağırdı.
3. Fed konuşmaları
Fed Başkanı Jerome Powell Perşembe günü Cato Enstitüsü konferansında konuşacak ve yatırımcılar Fed’in, 20-21 Eylül toplantısında 75 baz puanlık fiyat artışına mı yoksa 50 baz puanlık bir artışa mı yöneldiğine dair ipucu arayacak.
Cuma günü açıklanan Ağustos ayı istihdam raporu karışık bir tablo çizdi – ekonomi beklenenden daha fazla istihdam yaratırken ücret artışı ılımlı seyretti ve işsizlik oranı yükselişe geçerek Fed’in bir sonraki faiz artışının miktarı konusundaki tartışmaları canlı tuttu.
Powell’ın geçen ay Jackson Hole konferansında yaptığı şahin konuşmasından bu yana Fed’in agresif adımlar atacağına dair beklentiler güçlendi.
Ekonomik takvim sakin ancak Tedarik Yönetimi Enstitüsü Salı günü Ağustos ayına ait hizmet PMI verisini açıklayacak ve ekonomistler 55,5’lik bir sonuç bekliyor.
4. Borsada volatilite
Cuma günü ABD hisse senetleri, tarım dışı istihdam raporunun etkisiyle elde ettikleri ilk kazançların, Avrupa enerji krizine ilişkin endişelerin gölgesinde kalmasıyla haftayı düşüşle kapattı.
ABD’de işsizlik oranındaki artış, Fed’in faiz artırımlarına ilişkin endişeleri azaltsa da piyasalar Nord Stream boru hattının kapatılması haberiyle kazandıklarını geri verdi.
Üç ana endeks de üst üste üçüncü haftalık kaybını yaşadı – Dow %2,99, S&P 500 %3,29 ve Nasdaq %4,21 değer kaybetti.
Powell’ın Jackson Hole’da yaptığı ve Fed’in enflasyonla mücadelesinin ekonomik acıya yol açabileceği uyarısında bulunduğu şahince bir konuşmadan bu yana borsalardaki yaz rallisi darbe aldı.
İşçi Bayramı’ndan dolayı Salı günü geri dönecek olan yatırımcılar dikkatlerini, Fed’in Eylül toplantısından önceki önemli son ekonomi verisi olan ve ay ortasında açıklanacak ABD enflasyon verilerine çevirirken volatilite yüksek kalmaya devam edecek gibi görünüyor.
5. OPEC+ toplantısı
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve aralarında Rusya’nın da bulunduğu müttefikleri (OPEC+) Pazartesi günü bir araya gelecek ve Suudi Arabistan’ın kısa süre önce üretim kesintisi olasılığını gündeme getirmesinin ardından enerji yatırımcılarının dikkatleri bu toplantıya çevrilecek.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali arz endişelerini arttırırken bu yıl artan enerji maliyetleri küresel ekonomileri zora soktu.
Çin’in COVID-19 kısıtlamalarından kaynaklanan talep görünümüne ilişkin belirsizlik ve dünyanın dört bir yanındaki merkez bankalarının artan enflasyonla mücadelede faiz oranlarını artırarak küresel ekonomik görünümü baskılaması nedeniyle petrol fiyatları yaz boyunca düşüş yaşadı.
Geçen hafta OPEC+, bu yıl için piyasa dengelerini revize etti ve daha önce günlük 900.000 varil olarak tahmin edilen talebin, arzı günlük 400.000 varil geride bıraktığını gördü. Üretici grubu, 2023 yılı için temel senaryosunda 300.000 varillik bir piyasa açığı bekliyor.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.