Arc Nedir?

Arc, stablecoin ödemeleri, döviz (FX) işlemleri ve sermaye piyasaları uygulamaları için kurumsal düzeyde bir temel sunmak üzere tasarlanmış açık bir Katman 1 (Layer 1) blockchain’dir. EVM uyumlu bu ağ, USDC’yi yerel gaz token’ı olarak kullanır ve entegre bir stablecoin FX motoru, saniyenin altında kesinlik (finality) ve isteğe bağlı gizlilik kontrolleri sunar. Arc, Circle’ın platformu ve hizmetleriyle tam entegre olacak, aynı zamanda Circle’ın desteklediği onlarca diğer iş ortağı blockchain ile tam erişilebilirlik ve birlikte çalışabilirlik sağlayacaktır. Yüksek performanslı Malachite konsensüs motoru, Arc’ı güvenlik, canlılık ve ölçekte dayanıklılık ile güçlendirir. Arc, stablecoin finansmanı ve tokenizasyonun sınırlarını ilerleten, programlanabilir para için temel bir yerleşim katmanı olarak hizmet verir. Bu yazıda, Arc’ın ne olduğunu, nasıl çalıştığını, kullanım alanlarını, avantajlarını, risklerini, tokenomik yapısını, ekibini ve yol haritasını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Arc Nedir?

Arc, stablecoin finansmanı için özel olarak tasarlanmış, EVM uyumlu bir Katman 1 blockchain’dir. USDC’yi yerel gaz token’ı olarak kullanır, deterministik saniyenin altında yerleşim kesinliği, isteğe bağlı gizlilik ve sabit işlem ücreti mimarisi sunar. Küresel ödemeler, FX ve sermaye piyasaları gibi stablecoin odaklı kullanım senaryoları için optimize edilmiştir.

Malachite, Informal Systems tarafından geliştirilen yüksek performanslı bir konsensüs motorudur ve Arc’a hızlı, güvenli ve güvenilir bir altyapı sağlar. Arc, açık ve kompozit bir ağ olarak, diğer blockchain ekosistemleriyle sorunsuz bir şekilde birlikte çalışır.

Circle platformuyla entegrasyonu, USDC ve EURC gibi stablecoin’lerin yanı sıra tokenize edilmiş para piyasası fonu USYC’yi destekler. Arc, finansal yeniliklerin bir sonraki aşaması için bir sıçrama tahtasıdır ve hem bireysel kullanıcılar hem de kurumlar için güvenilir bir altyapı sunar.

Arc’ın Amacı

Küresel finans sistemi, modern ticarete temel teşkil etse de, internetin hızı, açıklığı ve programlanabilirliğiyle uyumsuz eski bir altyapıya dayanır. Sınır ötesi ödemeler yavaş, opak ve pahalıdır; hazine işlemleri yargı alanları ve aracılara bölünmüştür; sermaye piyasaları ise manuel süreçler ve aracı katmanlarıyla sınırlıdır. Blockchain teknolojisi, programlanabilirlik ve şeffaflık vaat etse de mevcut halka açık blockchain’ler, değişken gaz token’ları, belirsiz yerleşim kesinliği ve gizlilik eksikliği gibi sınırlamalar nedeniyle kurumsal benimsenmeyi engeller. Arc, bu boşlukları doldurmak için stablecoin finansmanı için özel olarak tasarlanmıştır. USDC ile sabit ücretler, deterministik kesinlik ve isteğe bağlı gizlilik sunarak, geleneksel finansın gereksinimlerini blockchain’in verimliliğiyle birleştirir. Arc, finansal erişimi ve sermaye hareketliliğini artırarak, özellikle gelişmekte olan pazarlarda finansal kapsayıcılığı güçlendirir ve stablecoin tabanlı uygulamalar için güvenilir bir yerleşim katmanı sağlar.

Arc Nasıl Çalışır?

Arc, stablecoin finansmanı için optimize edilmiş bir Katman 1 blockchain’dir. Teknik altyapısı şu bileşenlerden oluşur:

• Malachite Konsensüs Motoru: Tendermint tabanlı yüksek performanslı bir BFT (Bizans Hata Toleransı) protokolü, saniyenin altında (<350ms) deterministik kesinlik ve 3,000 TPS’ye kadar işlem kapasitesi sunar. 4 validator ile 10,000+ TPS ve <100ms kesinlik mümkündür. Gelecekte çoklu önerici (multi-proposer) desteğiyle verim 10 kat artabilir.

• USDC Yerel Gaz: Gaz ücretleri USDC cinsinden dolar bazlıdır, değişkenlikten arındırılmış, öngörülebilir maliyetler sağlar. Diğer yerel stablecoin’ler ve tokenize para, paymaster entegrasyonuyla gaz olarak kullanılabilir.

• EVM Uyumluluğu: Ethereum araçlarıyla (MetaMask, ethers.js) uyumlu, geliştiricilere tanıdık bir ortam sunar.

• İsteğe Bağlı Gizlilik: Gizli transferlerle (confidential transfers) işlem miktarları şifrelenir, ancak adresler görünür kalır. TEE (Trusted Execution Environments) ile hızlı ve denetlenebilir gizlilik sağlanır; gelecekte MPC ve FHE entegrasyonu planlanır.

• FX Motoru: Kurumsal düzeyde RFQ (teklif talebi) sistemi, 24/7 PvP yerleşimi ve fiyat keşfi sunar.

• Circle Entegrasyonu: Mint, CCTP ve Gateway ile fiat’tan stablecoin’e hızlı geçiş ve zincirler arası likidite sağlar.

İşlem Akışı:

• USDC Transferi: Kullanıcı, USDC ile düşük, sabit ücretli transfer başlatır → Malachite, <1 saniyede kesinleştirir → İşlem geri alınamaz.

• Gizli Transfer: Kullanıcı, TEE tabanlı gizli transfer başlatır → Miktar şifrelenir, adresler görünür → Denetçiler view key ile erişir.

• FX İşlemi: RFQ ile fiyat alınır → Akıllı sözleşme PvP yerleşimini yürütür.

Gelecek Planları:

• Gizlilik Geliştirmeleri: Gizli transferlerden özel durum (private state) ve gizli hesaplamalara (confidential computation) geçiş.

• MEV Azaltımı: Şifreli mempool, toplu işlem işleme ve çoklu önericilerle zararlı MEV engellenir.

• PoS Geçişi: İzinli PoS ile daha geniş validator katılımı ve yönetişim esnekliği.

• Performans Optimizasyonu: İki aşamalı Tendermint varyantı ile gecikme %30 azalacak.

Arc Kullanım Alanları

Arc, şu alanlarda kullanılır:

• Küresel Ödemeler: USDC ile düşük maliyetli, hızlı sınır ötesi ödemeler.

• Döviz (FX) İşlemleri: 24/7 PvP yerleşimi ve RFQ tabanlı fiyat keşfi.

• Sermaye Piyasaları: Tokenize hisse senetleri, tahviller, özel kredi ve fonlar için yerleşim katmanı.

• Hazine Yönetimi: USYC ile düşük riskli getiri, otomatik hazine ajanları.

• Finansal Kapsayıcılık: Gelişmekte olan pazarlarda stablecoin tabanlı finansal erişim.

• DeFi: USDC ve USYC ile güvenli, uyumlu DeFi protokolleri.

Kullanım Adımları:

1. Circle platformu veya EVM uyumlu cüzdan (örn. MetaMask) ile Arc’a bağlanın.

2. Fiat’tan USDC/EURC mint edin veya CCTP ile köprüleyin.

3. USDC ile ödeme, FX işlemi veya DeFi etkileşimi yapın.

4. USYC ile getiri elde edin veya tokenize varlıklarla işlem yapın.

5. Gizli transferlerle hassas işlemleri koruyun.

Arc’ın Avantajları

• Sabit Ücretler: USDC ile dolar bazlı, öngörülebilir gaz ücretleri.

• Hızlı Kesinlik: Malachite ile <350ms deterministik yerleşim.

• Gizlilik: TEE tabanlı gizli transferler, düzenleyici uyumluluk.

• EVM Uyumluluğu: Ethereum araçlarıyla kolay geliştirme.

• FX Motoru: 24/7 PvP yerleşimi ve fiyat keşfi.

• Circle Entegrasyonu: Mint, CCTP, Gateway ile likidite ve erişim.

• Yüksek Performans: 3,000 TPS, gelecekte 10,000+ TPS.

Arc Tokenomics

Arc, yerel token yerine USDC, EURC ve USYC kullanır:

• USDC: Yerel gaz token’ı, sabit ücretler için dolar bazlı.

• EURC: Euro bazlı stablecoin, küresel ödemeler için.

• USYC: ABD Hazine tahvilleriyle desteklenen tokenize getiri varlığı.

• Dağıtım: Circle’ın Mint ve CCTP’si ile fiat’tan stablecoin’e geçiş.

• Ekonomi: Sabit ücret piyasası, EIP-1559’dan ilham alan ücret yumuşatma. Ücretler, Arc Hazinesi’ne gider.

Arc Yatırımcıları

Arc, Circle tarafından desteklenir; ek yatırımcı bilgisi belirtilmemiştir.

Arc’ın Teknik Altyapısı

• Malachite: Tendermint tabanlı BFT, <350ms kesinlik, 3,000 TPS.

• USDC Gaz: Dolar bazlı, öngörülebilir ücretler.

• EVM: Ethereum araçlarıyla uyumlu geliştirme.

• Gizlilik: TEE tabanlı gizli transferler, gelecekte MPC/FHE.

• FX Motoru: RFQ ve PvP yerleşimi.

• Circle Entegrasyonu: Mint, CCTP, Gateway ile likidite.

Arc Roadmap

Arc’ın halka açık test ağı 2025 Sonbaharı’nda bekleniyor. Ana ağ beta lansmanı, sabit gaz ücreti mimarisi, saniyenin altında deterministik kesinlik ve FX motoru yol haritasını içerecek. Circle ürünleri (CPN, USDC, EURC, USYC, Mint, Cüzdanlar, Sözleşmeler, CCTP, Gateway, Paymaster) ve üçüncü taraf ekosistem desteği mevcut olacak. Gizlilik geliştirmeleri, gizli transferlerden programlanabilir gizliliğe evrilecek. MEV azaltımı için şifreli mempool ve çoklu önericiler planlanıyor. İzinli PoS’a geçiş, validator çeşitliliğini artıracak.

Arc Ekibi

• Adi Seredinschi: Baş Ürün Yöneticisi.

• Adrian Soghoian: Baş Yazılım Mühendisi.

• Sanket Jain: Lider Ürün Yöneticisi.

• Rachel Mayer: Ürün Başkan Yardımcısı.

• Gordon Y. Liao: Araştırma Direktörü.

• Sterling B: İş Geliştirme Ekosistem Direktörü.

Resmi Bağlantılar

• Website
• X (Twitter)
• Whitepaper

Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla

Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.