Ahmet Bedirhan Arvas 
ABD yönetimi, Çin’in 2020 yılında imzalanan “Faz 1” ticaret anlaşmasındaki taahhütlerini yerine getirip getirmediğini belirlemek üzere resmi bir soruşturma başlatmaya hazırlanıyor. New York Times’ın konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, ABD Ticaret Temsilciliği (USTR) söz konusu incelemeyi “Section 301” prosedürü kapsamında yürütecek.
Faz 1 Anlaşması Nedir?
ABD ile Çin arasında Ocak 2020’de imzalanan “Faz 1” ticaret anlaşması, Pekin’in iki yıl içinde ABD’den 200 milyar dolar değerinde ek mal ve hizmet satın almasını, fikri mülkiyet korumalarını güçlendirmesini ve Amerikan şirketlerine daha geniş pazar erişimi sağlamasını öngörüyordu. Ancak ABD’li yetkililere göre Çin, bu hedeflerin önemli bir bölümünü yerine getirmedi. Bloomberg Economics verilerine göre, Çin’in anlaşma kapsamındaki satın alma hedeflerinde yaklaşık %40’lık bir açık bulunuyor. Uzmanlar, pandeminin ve küresel tedarik zinciri sorunlarının bu durumu daha da derinleştirdiğini belirtiyor.
Bu yazı da dikkatinizi çekecektir: Fidelity’den Sürpriz Karar: ABD’de Bu Altcoin Alım-Satımı Resmen Başladı!
Soruşturma Ne Anlama Geliyor?
“Section 301” soruşturması, ABD’nin dış ticarette haksız uygulamalara karşı başvurduğu en sert araçlardan biri olarak biliniyor. Eğer Çin’in yükümlülüklerini ihlal ettiği tespit edilirse, Washington yönetimi yeni gümrük tarifeleri, ithalat kısıtlamaları veya yaptırımlar uygulayabilir.
Bir USTR sözcüsü, Reuters’a yaptığı açıklamada, “ABD, adil ticaret ilkelerinin korunması için gerekli tüm adımları atmaya kararlıdır” dedi. Çin Dışişleri Bakanlığı ise konuyla ilgili yaptığı ilk açıklamada, “ABD’nin tek taraflı ticaret baskılarını kabul etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Gerilim Yeniden Yükseliyor
Son aylarda iki ülke arasında ticaret hattındaki tansiyon yeniden yükselmiş durumda. Çin, eylül ayında bazı nadir toprak elementlerinin ihracatını sınırlamış, ABD ise Çin menşeli çelik, alüminyum ve batarya bileşenlerine yönelik yeni tarifeler uygulamaya başlamıştı. Ayrıca Çin, 2025 yılı başında ABD’den et ürünleri ithalatı yapan bazı tesislerin ihracat kayıtlarını yenilemeyerek, gıda ticaretinde de yeni bir belirsizlik yaratmıştı.
Uzmanlara göre, soruşturmanın bu dönemde gündeme gelmesi tesadüf değil. Kasım ayında ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in bir araya gelmesi planlanıyor. Washington yönetimi, bu hamleyle müzakere masasında daha güçlü bir pozisyon elde etmeyi hedefliyor olabilir.
Georgetown Üniversitesi’nden uluslararası ticaret uzmanı Dr. Mark Feldman, durumu şöyle değerlendirdi:
“Bu soruşturma, ekonomik bir adım olmanın ötesinde, diplomatik bir mesajdır. ABD, Çin’e ‘taahhütlerini yerine getirmediğinde bedel ödersin’ diyor.” Yeni bir ticaret gerilimi, küresel piyasalarda özellikle tarım, enerji ve teknoloji hisseleri üzerinde baskı oluşturabilir. Analistler, ABD’nin Çin ürünlerine yeni vergiler getirmesi halinde Asya borsalarında dalgalanma yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Son dakika kripto para haberleri için hemen tıkla!
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.