Yiğit Taha Öztürk 
Modüler mimarisi, geliştirici odaklı dili ve eşsiz işlem performansı ile dikkat çeken Fuel Network, Web3 altyapısının en önemli yapı taşlarından biri olmaya adaydır. Hem teknik özellikleri hem de güçlü yatırımcı yapısıyla öne çıkan Fuel Network, Ethereum ekosistemini ölçeklendirme alanında önemli bir çözüm sunmaktadır.
Modüler Mimari ve Teknik Altyapı
Fuel Network, Ethereum uyumlu, yüksek verimli ve modüler bir Layer-2 yürütme katmanı olarak tasarlanmıştır. Bu yapı, zincir üzerindeki işlem yoğunluğunu dağıtarak hem daha düşük işlem ücretleri hem de daha yüksek işlem hızları sunar. Geleneksel monolitik zincirlerden farklı olarak, yakıtı yürütme olan bir yapı inşa eder. Konsensüs ve veri katmanını ayrı sistemlerde tutarak modüler blockchain mimarisini tam anlamıyla uygular.
Fuel Network, geleneksel Layer-2 çözümlerinden farklı olarak aşağıdaki bileşenleriyle öne çıkar:
- Modüler Mimari: Yürütme, konsensüs ve veri erişimini ayrı katmanlarda çalıştırır. Her bileşen ihtiyaca göre optimize edilebilir.
- FuelVM: Kendi geliştirdiği sanal makine olan FuelVM, register-based yaklaşımı ile daha verimli ve hızlı işlem yürütmesi sağlar.
- UTXO Modeli: Bitcoin‘den ilham alınan bu model sayesinde işlemler paralel olarak yürütülürken çift harcama riski ortadan kaldırılır.
- Parallel Execution: Aynı anda birçok işlemi güvenli şekilde gerçekleştirme kapasitesi sunar. Bu, yüksek TPS için kritik önemdedir.
- Sway: Rust’tan türetilmiş, güvenli, okunabilir ve hataya daha az açık bir programlama dili olan Sway, geliştiricilere üst düzey deneyim sunar. Ayrıca Solidity projeleri için dönüştürücü desteğiyle uyumluluğu artırır.
Uygulama Katmanı ve Ekosistem
Fuel Ignition, ilk rollup ağı olarak hayata geçirilmiştir ve şu performans avantajlarını sunar:
- 1 saniyelik blok süresi
- 600+ TPS (Ethereum veri erişimi ile)
- 21.000+ TPS (sadece CPU ile)
- EIP-4844 uyumluluğu ile düşük veri maliyeti
- 60’tan fazla aktif dApp
Öne çıkan uygulamalar:
- Mira Exchange – AMM tabanlı DEX
- Swaylend – Borç verme protokolü
- Griffy – Tahmin pazarı
- Thunder – NFT platformu
- Spark – Predicate destekli emir defteri
- Fuel Wallet – Resmî cüzdan
- Fuel Bridge – Zincirler arası köprü
İlginizi Çekebilir: Kraken Destekli Yeni Layer 2 Hamlesi: INK Token Geliyor
FuelProver ise hem Optimistic hem de Zero-Knowledge (ZK) doğrulama sistemlerini destekleyen hibrit altyapısıyla güvenliği bir üst seviyeye taşıyor.
Kurucu Ekip
Fuel Network’ün arkasındaki ekip, Ethereum topluluğunda etkili isimlerden oluşmaktadır:
- John Adler: Optimistic Rollups üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır ve modüler mimari konseptinin fikir lideridir.
- Nick Dodson: Blockchain teknolojilerinde deneyimli bir mühendis ve girişimci olup, projenin yönetsel liderliğini üstlenmiştir.
FUEL Tokenomik Yapı
FUEL, hem işlem ücretlerinin ödenmesinde hem de ağ güvenliği ve staking mekanizmalarında kullanılır.
- Toplam Arz: 10.12 milyar
- Kamu Satışı: 470 milyon (%4.64)
- Başlangıç FDV (Fully Diluted Valuation): 202.49 milyon dolar
- Enflasyon Oranı: Yıllık %3
Dağılım şu şekildedir:
- Satın alımcılar: %33.1
- Topluluk: %20
- Ar-Ge ve Ekosistem: %15.4
- Diğer: %16
2024 sonu itibarıyla 200.000’den fazla kullanıcıya toplam arzın %10’u oranında ücretsiz airdrop yapılmıştır.
Fonlama Turları ve Finansal Yapı
Fuel Network, şimdiye kadar toplam 90.9 milyon dolar fon toplamıştır. Bu miktarın 9.4 milyon doları kamu satışları, 81.5 milyon doları ise özel ve stratejik yatırım turlarından gelmiştir.
Stratejik yatırım turu 6 Eylül 2022’de tamamlanmış ve şirket 1 milyar dolar değerleme üzerinden 80 milyon dolar fon almıştır. Bu turdaki başlıca yatırımcılar:
- Blockchain Capital
- Stratos Technologies
- The Spartan Group
- CoinFund
- Maven 11 Capital
- Bain Capital Crypto
2021 yılında ise CoinFund, Fenbushi Capital ve Origin Capital’dan toplam 1.5 milyon dolar fon sağlanmıştır.
Kamu fonlama etkinlikleri şu şekilde gerçekleşmiştir:
- IEO – Bitget (Aralık 2024): 5.5 milyon dolar
- ICO – Legion (Aralık 2024): 2.5 milyon dolar
- IDO – Impossible Finance (Aralık 2024): 1.4 milyon dolar
- Launchpool – Gate Launchpad (Şubat 2025): 6.95 milyon FUEL token ücretsiz dağıtıldı
Gelecek Vizyonu ve Merkeziyetsizlik Planı
Fuel Network, zaman içinde tamamen merkeziyetsiz bir sequencer yapısına geçmeyi hedeflemektedir:
- Faz 0: 12 proposer, 1 builder
- Faz 1: 100+ proposer, çoklu builder
- Faz 2: 10.000’e kadar proposer ile tam ölçeklenebilirlik
Bu yapı, zincir üstü DEX’ler, tahmin piyasaları ve yüksek işlem gücü isteyen oyunlar için ideal bir altyapı sağlar.
Fuel Network, modüler mimarisi, yüksek performanslı yürütme modeli ve geliştirici dostu diliyle Ethereum ölçeklendirme çözümleri arasında öne çıkan projelerden biridir. Güçlü finansal yapısı, aktif topluluğu ve teknik vizyonu ile Web3 dünyasında uzun vadeli bir oyuncu olmaya adaydır. FUEL, bu ağı çalıştıran temel yapı taşıdır.
Resmî Bağlantılar
Son Dakika kripto para haberleri için hemen tıkla.
Konu ile ilgili yorumlarınızı bize yazabilirsiniz. Ayrıca, bu tarz bilgilendirici içeriklerin devamının gelmesini isterseniz, bizleri Telegram, Youtube ve Twitter kanallarımızdan takip edebilirsiniz.